Günümüz kentlerinde bir “yapılaşma kültürü” haline gelen çok katlı konut oluşumları gelişim dinamiklerinin etkisiyle yerele özgü bir kolektif yaşam desenini yansıtmaktadır. Bu bağlamda çok katlı konutta belirli bir süreçte mekânsal hiyerarşiyi ortaya çıkarmak, geçmiş ve gelecek arasındaki farkları ve güncel olanı okumaya/tanımlamaya imkân verebilir. Bu bağlamda çalışmanın amacı kolektif yaşam biçimini, hakim yapı kültürü olan çok katlı konut yapıları üzerinden değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda kolektif yaşam tarzının bir unsuru olan modern çok katlı konutun değişimi ve geçmişten taşıdığı izlerin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Önemli kırılma noktalarına sahip kentin makro ve mikro ölçekte değişimleri ve yansımalarının izi ile mekânsal örüntü ortaya konulmak istendiğinden çalışmada mekan dizimsel yöntemler ve alan dağılım tespiti yöntemi kullanılarak konut planları analiz edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda Diyarbakır kentinde çok katlı konutun değişimleri üç farklı periyodu işaret etmektedir. Bu periyotlar içerisinde ilk oluşan çok katlı konut planları ile geleneksel konut kurgusu arasında bir bağ olduğu, ikinci periyotta değişimin başladığı, son periyotta ise “türdeşleşmeye” doğru benzer değerler aldığı mahremiyet ve mekânsal kurgunun kaybolan ve ilave edilen işlev alanları ile farklılaştığı tespit edilmiştir.
Multi-storey housing complexes, which have come to constitute a ‘building culture’ in today’s cities, reflect local collective life patterns with the effects of development dynamics. In this context, revealing the spatial hierarchy in particular processes in multi-storey housing may make it possible to read or describe differences between the past and the future, and present forms. The aim of this study is to evaluate the collective lifestyle through multi-storey residential buildings, which is the dominant building culture in the area of interest. For that purpose, efforts are made to reveal traces of the past and changes in modern multi-storey housing as an element of the collective lifestyle. With the goal of identifying spatial patterns through traces of macro- and micro-scale changes and reflections of the city, which have some critical turning points, housing plans are analysed using space syntax methods and area distribution determinations in this study. As a result, it is seen that the changes in the multi-storey housing of the city of Diyarbakır indicate three different periods. A connection is determined between the first multi-storey housing plans and the traditional housing setup within these periods, while changes started in the second period. In the third period, privacy was emphasized and spatial setups were differentiated with lost and added functional areas, taking on similar values and moving towards homogenization.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Architecture |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | August 31, 2023 |
Acceptance Date | July 26, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 |
Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University
Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/