Alışveriş Merkezlerine Motorsuz Ulaşım Türleri ile Erişebilirliğin Sürdürülebilir Kentsel Gelişmeye Etkisi
Öz
Günümüzde artan kentsel nüfus kentlerimizin sınırlarının genişlemesine,
ihtisaslaşma kavramının önem kazanmasına ve alışveriş kavramının değişmesine
neden olmuştur. Alışveriş kavramındaki değişimler; alışveriş merkezlerini sadece
alışveriş faaliyetinin gerçekleştiği mekanlar olmasının yanısıra aynı zamanda
sosyo-kültürel mekanlar durumuna getirmiştir. Alışveriş merkezleri kentlerde
yolculuk çeken en önemli kentsel fonksiyon olmanın yanı sıra tüm kentliye hitap
eden merkezler olmalarından dolayı bu mekanlara sürdürülebilir ulaşım türleri
ile erişilebilirlik hem kentin sürdürülebilir gelişmesine katkı sağlamakta hem
de tüm kentliye eşit hakları tanımaktadır. Çalışmada amaç; sürdürülebilir
kentsel gelişmenin sağlanabilmesi için kentsel arazi kullanımında önemli bir
yere sahip olan AVM’ lere erişilebilirlikte sürdürülebilir ulaşım türlerinin
kullanımının arttırılmasıdır. Bu doğrultuda çalışmada; alışveriş kavramı,
alışveriş merkezleri, alışveriş merkezlerinin gelişimi ve türleri, alışveriş
merkezlerinin kent içindeki konumu, yer seçim kriterleri, alışveriş
merkezlerine sürdürülebilir ulaşım türleri ile erişilebilirliği ve tüm bunların
kentsel ulaşıma etkileri, literatür araştırmasına dayalı olarak irdelenerek,
alan çalışması yapılmıştır. Alan çalışmasında; kentte sürdürülebilir ulaşım
türlerinin kullanımına ayrılmış alanların AVM’ ler ile ilişkisinin tespit
edilebilmesi için gözlemler ve kentlilerin AVM’ lere sürdürülebilir ulaşım
türleri ile erişilebilirlikte karşılaştıkların sorunların tespit edilebilmesi
için anket çalışması yapılmıştır. Alanda elde edilen bulguların
değerlendirilmesi neticesinde; örneklem alan olarak seçilen AVM’ lere
sürdürülebilir ulaşım türleri ile erişilebilirlikte problemlerin olduğu tespit
edilmiştir. Bu tespitten yola çıkarak; AVM’ lere sürdürülebilir ulaşım türleri
ile erişilebilirliğinin sağlanmasının önemi vurgulanmış, toplumda yaşayan her
bireyin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak AVM’ lere erişilebilirlikte
sürdürülebilir ulaşım türlerinin tercih edilmesine yönelik öneriler
geliştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Alışveriş merkezleri sürdürülebilir kentsel gelişme motorsuz ulaşım türleri erişilebilirlik
Kaynakça
- 1) Erçetin Barlas, E. (2010). Türkiye'deki Avm'lerin İncelenmesi ve Van İli'nde Avm Projesi Geliştirilmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- 2) Verdil, A. (2007). Mekan - Davranış İlişkisi Dönüşümü: Alışveriş Merkezlerinin Mekansal Dizim Yöntemiyle İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- 3) Uslu, Z., (2006). Alışveriş Merkezlerinin Gelişimi: Konya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- 4) Topçu, K., (2011). Konya, Alışveriş Alanlarının Mekânsal Kalite Açısından Değerlendirilmesi: Karşılaştırmalı Bir Analiz, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- 5) Savaş, Y. (2009). İstanbul, Alışveriş Merkezi Olgusunun Kentsel Mekânda Değişim Süreci İstanbul Kent Örneğinde Bir İrdeleme, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- 6) Eryiğit, S. (2012). Sürdürülebilir Ulaşımın Sosyal Boyutunda Bisikletin Yeri, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- 7) Vuchic, V.R. (1981). Urban Public Transportation; Systems And Technology, Transportatiın Research Board Of The National Academies, Sf: 560, New York.
- 8) Tümertekin, E. (1987). Ulaşım Coğrafyası,. İstanbul Üniversitesi Yayınları, No:2053, Coğ. Enst, Yay. No:85, İstanbul.
- 9) Bhat, C., Handy, S., Kockelman, K., Mahmassani, H., Chen, Q., Srour, I., & Weston, L. (2001). Assessment of accessibility measure (Research Report No. 7-4938). Texas: Texas Department of Transportation, Texas, U.S.A.
- 10) Geurs, K. T. ve Van Wee, B. (2004). Accessibility evaluation of land-use and transport strategies: Review and research directions. Journal of Transport Geography, (12), 127–140.
- 11) Engwicht, D. (1993). Reclaiming our cities and towns: Better living with less traffic. The concept of accessibility: A search for an operational form. Regional Studies, (5), 101–107.
- 12) Özuysal M., Tanyel S., Şengöz B. (2003). Erişilebilirlik Yönetiminin Ulaşım Planlama Politikası Olarak Değerlendirilmesi. TMMOB Ulaştırma Politikaları Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara.
- 13) Hansen, W.G. (1959). How accessibility shapes land use. Journal of the American Planning Association (JAPA), 25:2, 73-76 (http://dx.doi.org/10.1080/01944365908978307)
- 14) Barter, P. (2000). Taking Steps: A Community Action Guide To People Centred, Equitable And Sustainable Transport, Sustainable Transport Action Network For Asia and the Pacific (the SUSTRAN Network),1-3.
- 15) Timor, M. (2004). Şehiriçi Alışveriş Merkezi Yer Seçimi Faktörlerinin Analitik Hiyerarşi Prosesi Yardımıyla Sıralanması, Yönetim Dergisi, 15(48), 3-18, İstanbul.
- 16) Ünlükara T., Berköz L. (2016). Alışveriş Merkezlerinin Yer Seçimi Kriterleri: İstanbul Örneği, Megaron Dergisi, 11 (3) ,437-448, İstanbul.
- 17) Ersoy, M., A. (2006). Alışveriş Merkezleri Yer Seçimi Ve Forum İstanbul Alışveriş Ve Eğlence Merkezi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
- 18) URL1:http://www.avmgezgini.com/avmler/istanbul/istanbul-cevahir-avm-25.html (Erişim tarihi: 09.07.2018)
- 19) URL 2: http://www.kuleyonetim.com/ (Erişim tarihi 08.06.2018)
- 20) URL 3: http://www.konyakentplaza.com.tr/kurumsal/ (Erişim tarihi 08.06.2018)
- 21) URL4:http://www.4adanismanlik.com.tr/tr/kentplaza_disresimler (Erişim tarihi 08.06.2018)
Öz
Kaynakça
- 1) Erçetin Barlas, E. (2010). Türkiye'deki Avm'lerin İncelenmesi ve Van İli'nde Avm Projesi Geliştirilmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- 2) Verdil, A. (2007). Mekan - Davranış İlişkisi Dönüşümü: Alışveriş Merkezlerinin Mekansal Dizim Yöntemiyle İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- 3) Uslu, Z., (2006). Alışveriş Merkezlerinin Gelişimi: Konya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- 4) Topçu, K., (2011). Konya, Alışveriş Alanlarının Mekânsal Kalite Açısından Değerlendirilmesi: Karşılaştırmalı Bir Analiz, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- 5) Savaş, Y. (2009). İstanbul, Alışveriş Merkezi Olgusunun Kentsel Mekânda Değişim Süreci İstanbul Kent Örneğinde Bir İrdeleme, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- 6) Eryiğit, S. (2012). Sürdürülebilir Ulaşımın Sosyal Boyutunda Bisikletin Yeri, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- 7) Vuchic, V.R. (1981). Urban Public Transportation; Systems And Technology, Transportatiın Research Board Of The National Academies, Sf: 560, New York.
- 8) Tümertekin, E. (1987). Ulaşım Coğrafyası,. İstanbul Üniversitesi Yayınları, No:2053, Coğ. Enst, Yay. No:85, İstanbul.
- 9) Bhat, C., Handy, S., Kockelman, K., Mahmassani, H., Chen, Q., Srour, I., & Weston, L. (2001). Assessment of accessibility measure (Research Report No. 7-4938). Texas: Texas Department of Transportation, Texas, U.S.A.
- 10) Geurs, K. T. ve Van Wee, B. (2004). Accessibility evaluation of land-use and transport strategies: Review and research directions. Journal of Transport Geography, (12), 127–140.
- 11) Engwicht, D. (1993). Reclaiming our cities and towns: Better living with less traffic. The concept of accessibility: A search for an operational form. Regional Studies, (5), 101–107.
- 12) Özuysal M., Tanyel S., Şengöz B. (2003). Erişilebilirlik Yönetiminin Ulaşım Planlama Politikası Olarak Değerlendirilmesi. TMMOB Ulaştırma Politikaları Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara.
- 13) Hansen, W.G. (1959). How accessibility shapes land use. Journal of the American Planning Association (JAPA), 25:2, 73-76 (http://dx.doi.org/10.1080/01944365908978307)
- 14) Barter, P. (2000). Taking Steps: A Community Action Guide To People Centred, Equitable And Sustainable Transport, Sustainable Transport Action Network For Asia and the Pacific (the SUSTRAN Network),1-3.
- 15) Timor, M. (2004). Şehiriçi Alışveriş Merkezi Yer Seçimi Faktörlerinin Analitik Hiyerarşi Prosesi Yardımıyla Sıralanması, Yönetim Dergisi, 15(48), 3-18, İstanbul.
- 16) Ünlükara T., Berköz L. (2016). Alışveriş Merkezlerinin Yer Seçimi Kriterleri: İstanbul Örneği, Megaron Dergisi, 11 (3) ,437-448, İstanbul.
- 17) Ersoy, M., A. (2006). Alışveriş Merkezleri Yer Seçimi Ve Forum İstanbul Alışveriş Ve Eğlence Merkezi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
- 18) URL1:http://www.avmgezgini.com/avmler/istanbul/istanbul-cevahir-avm-25.html (Erişim tarihi: 09.07.2018)
- 19) URL 2: http://www.kuleyonetim.com/ (Erişim tarihi 08.06.2018)
- 20) URL 3: http://www.konyakentplaza.com.tr/kurumsal/ (Erişim tarihi 08.06.2018)
- 21) URL4:http://www.4adanismanlik.com.tr/tr/kentplaza_disresimler (Erişim tarihi 08.06.2018)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kentsel Politika |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Ağustos 2019 |
| Kabul Tarihi | 9 Ağustos 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019Cilt: 7 Sayı: 2 |
Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University
Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/