Öz
Araştırmanın amacı sokak hayvanlarının hakları ile ilgili olarak uğraş veren sokak hayvanları gönüllerinin gözünden sokak hayvanları sorununu ortaya koymak ve Türkiye’de Sokak hayvanları sorununun çözümü için gönüllülerin görüş ve önerilerini belirlemektir. Bu amaçla sokak hayvanları için gönüllü olarak mücadele veren katılımcılar ile nitel araştırma tekniklerine dayanan bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması deseni, veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme yöntemi, örneklem yöntemi olarak olasılıklı olmayan örnek seçim yöntemlerinden kartopu yöntemi seçilmiştir. Yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme yöntemi ile katılımcılardan elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışma Türkiye’de kentlerde sokak hayvanı sorununun değil sokak hayvanlarının sorunlarının ve onlar için gönüllü olarak mücadele eden gönüllülerin yaşadığı sorunların bulunduğu gerçeğinin ortaya koymuştur. Türkiye’de sokak hayvanları ile ilgili sorunlar en başta yerel yönetim uygulamalarından kaynaklanmaktadır. Mevcutta yerel yönetimlerin uygulamaları sokak hayvanlarının sorunlarını çözmede yetersiz kalmakta olduğu bu çalışma ile bir kez daha ortaya konmuştur. Bunun en önemli nedeni yerel yönetimler tarafından kısırlaştırmanın etkin şekilde yapılmaması ve bu nedenle sokak hayvanlarının nüfuslarının kontrol altında tutulamamasıdır. Diğer en önemli nedenler yerel yönetimlerin yönetiminde olan barınakların sokak hayvanlarını tedavide yetersizliği, toplumun sokak hayvanlarının haklarına yönelik olarak farkındalıklarının olmaması, yerel yönetimler tarafından sokak hayvanlarına yönelik yapılan yasal olmayan uygulamalardır. Gönüllülere göre sorun ancak devlet eliyle çözülebilecek bir konudur. Çözüm ise en başta etkin kısırlaştırma ve toplumun eğitimidir. Ayrıca mevcut yasanın gözden geçirilmesi gerektiği de belirtilmiştir. Sonuç olarak ister sokak hayvanları sorununun çözümü ister sokak hayvanlarının yaşadığı sorunların çözümü olsun yerel yönetim ve merkezi yönetime büyük vazifeler düşmektedir. Ancak baş aktör merkezi yönetimdir.
Anahtar Kelimeler
Hayvanlar Hayvan Hakları Evcilleştirme Sokak Hayvanları Kentleşme.
Etik Beyan
The ethics committee permission required for the realization of the study was obtained from Namık Kemal University.
Destekleyen Kurum
No financial support has been received.
Teşekkür
The author would like to thank all participants who voluntarily agreed to participate in the study.
Kaynakça
- Akıllı, H. (2018). Belediyelerin sokak hayvanlarına yönelik görev ve sorumluluklarının değerlendirilmesi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 27(3), 95-118.
- Alkan, A. (2016). Deportation as an urban stray dogs management policy: Forest dogs of Istanbul. Lex Localis, 14(3), 613.
- Aydın, S. (2016, November 1). Sokak köpekleri: İstanbul kent tarihinin asli unsurları. Evrensel. https://www.evrensel.net/haber/294301/sokak-kopekleri-istanbul-kent-tarihinin-asli-unsurlari
- Atauz, A. (2002). Kent ve Hayvan. Cogito, 32, 140-164.
- Atkins, P. (Ed.). (2016). Animal cities: Beastly urban histories. Routledge.
- Aydoğdu, O., & Tuncer, A. (2018). Tanzimat sürecinin dönüştürücü etkisi ve mahalle muhtarlıklarının kurulması. Journal of Political Administrative and Local Studies, 1(1), 87-112.
- Baskıcı, M. (1998). Evcilleştirme tarihine kısa bir bakış. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 53(01).
- Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. London: Sage Publications.
- Briggs, C. L. (1986). Learning how to ask: A sociolinguistic appraisal of the role of the interview in social science research (No. 1). Cambridge university press.
- Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün & Demir S. B., Tansl.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Driscoll, C. A., Macdonald, D. W., & O'Brien, S. J. (2009). From wild animals to domestic pets, an evolutionary view of domestication. Proceedings of the National Academy of Sciences, 106(supplement_1), 9971-9978.
- Galibert, F., Quignon, P., Hitte, C., & André, C. (2011). Toward understanding dog evolutionary and domestication history. Comptes rendus biologies, 334(3), 190-196.
- Goetz, J.P. & LeCompte, M. D. (1984). Ethnography and qualitative design in educational research. Orlando: Academic Press.
- Glaser B. G., & Strauss A. L. (1967). The discovery of grounded theory. New York: Aldine de Gruyter
- Gündoğdu, C. (2018). The state and the stray dogs in late Ottoman Istanbul: from unruly subjects to servile friends. Middle Eastern Studies, 54(4), 555-574.
- Isaac, E. (1970). Geography of domestication. Prentiee-HaII, New Jersey.
- İstanbul Araştırma Enstitüsü, (t.y.). Dört ayaklı belediye. Artsandculture. https://artsandculture.google.com/story/uQUBF6Zy7KPVLQ?hl=tr
- Karabulut, M. (2016). Osmanlı İmparatorluğunda 19. yüzyılda değişim süreci, sosyal ve kültürel durum. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 49-65.
- Karataş, Z. (2017). Sosyal bilim araştırmalarında paradigma değişimi: Nitel yaklaşımın yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 68-86.
- Melikoğlu, B. (2009). Türkiye’de kurulan ilk hayvanları koruma derneğinin tarihsel gelişimi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 80 (1), 37-49.
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. New Delhi: Sage Publications
- Onay, A. (2019, January 11). Devlet-toplum kıskacında sokak hayvanları. Birikim Dergisi. https://birikimdergisi.com/guncel/9310/devlet-toplum-kiskacinda-sokak-hayvanlari
- Onwuegbuzie, A. J., & Leech, N. L. (2007). A call for qualitative power analyses, Quality & Quantity, (41), 105- 121.
- Önen, A. (2020, November 26). Hayvanseverlik, bu şehrin kültürel miraslarından. İstdergi. https://www.istdergi.com/sehir/yasam/hayvanseverlik-bu-sehrin-kulturel-miraslarindan
- Özdoğan, K. & Bilgin, A. (2021). Güvenlik mekanizması olarak köpek nüfus yönetimi ve sokak köpekleri. In K. Özdoğan, M.F. Tatari & A. Bilgin (Eds.), İnsan, hayvan ve ötesi : Türkiyede hayvan çalışmaları (pp.69-92). Kolektif kitap.
- Özkanan, A. & Erdem, R. (2015). Yönetimde kayırmacı uygulamalar üzerine nitel bir çalışma. MAKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(4), 7-28.
- Özmen, C.Ö. (2020). ABD'li seyyahların gözünden 19. yüzyıl Osmanlı şehirlerinde insan-hayvan karşılaşmaları. In A. Alkan (Ed.), Şehir ve hayvan (s.61-96). Patika Kitap.
- Rule, P. M. (2019). 1800'ler İngiltere'nde Kedi. Falamingo Yayınları.
- Sunay, C. (2002). Belediyeciliğin doğuşu sürecinde Osmanlı mirasi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3) 2002/1: 113-133
- Sümer, M. (2021). Osmanlı modernleşmesini hayvanlar üzerinden okumak: Abdullah Cevdet’in İstanbul’da köpekler risalesi. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 5 (4), 2628-2652.
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi (2004). Hayvanları Koruma Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5199&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
- Türnüklü, A. (2020). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
- Voslárvá, E. & Passantino, A. (2012). Stray dog and cat laws and enforcement in Czech Republic and in Italy. Ann Ist Super Sanità, 48(1), 97-104.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Zeybek, S. O. (2014). İstanbul’un yuttukları ve kustukları: Köpekler ve nesneler üzerinden İstanbul tahlili. In A. B. Candan & C. Özbay (Eds.), Yeni İstanbul Çalışmaları (s. 263-282). Metis Yayınları.
Öz
The aim of this study is to reveal the issue of stray animals from the volunteers’ viewpoint and determine the views and suggestions of volunteers who struggle for the rights of stray animals in Turkey. For this, a study based on qualitative research techniques was carried out with participants who voluntarily work for stray animals. Among the qualitative research patterns, case study pattern, semi-structured interview as data gathering tool, among nonprobable choice method, snowball method as data gathering tool were chosen. All the data which were acquired with semi-structured profoundly interviews were analyzed by descriptive analyzing method. This study does not reveal that fact issue of stray animals in cities of Turkey but reveals the issues of stray animals themselves and also the volunteers who have been striving for stray animals voluntarily. The issue of stray animals in Turkey is rooted mainly in local governments’ executions. It is emphasized one more time that the current executions of local governments are inadequate to be able to solve the issues of stray animals. The most important cause for this is that local governments’ not having applied the process of sterilization effectively and thus, the population of stray animals cannot be taken under control. The other significant causes are inefficiency of animal shelters run by local governments during the treatment, the unawareness of the people in the public and the nonlegal applications done by the local governments through stray animals. According to the volunteers, this issue can be handled by the state. The solution for this issue is effective sterilization and the rising awareness of the people. Eventually, it does not matter whether the solution for the issues about stray animals or the solution for issues which stray animals face, local and central governments have plenty of duties. But the main actor for this is the central government.
Anahtar Kelimeler
Animals Animal Rights Domestication Stray Animals Urbanization.
Kaynakça
- Akıllı, H. (2018). Belediyelerin sokak hayvanlarına yönelik görev ve sorumluluklarının değerlendirilmesi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 27(3), 95-118.
- Alkan, A. (2016). Deportation as an urban stray dogs management policy: Forest dogs of Istanbul. Lex Localis, 14(3), 613.
- Aydın, S. (2016, November 1). Sokak köpekleri: İstanbul kent tarihinin asli unsurları. Evrensel. https://www.evrensel.net/haber/294301/sokak-kopekleri-istanbul-kent-tarihinin-asli-unsurlari
- Atauz, A. (2002). Kent ve Hayvan. Cogito, 32, 140-164.
- Atkins, P. (Ed.). (2016). Animal cities: Beastly urban histories. Routledge.
- Aydoğdu, O., & Tuncer, A. (2018). Tanzimat sürecinin dönüştürücü etkisi ve mahalle muhtarlıklarının kurulması. Journal of Political Administrative and Local Studies, 1(1), 87-112.
- Baskıcı, M. (1998). Evcilleştirme tarihine kısa bir bakış. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 53(01).
- Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. London: Sage Publications.
- Briggs, C. L. (1986). Learning how to ask: A sociolinguistic appraisal of the role of the interview in social science research (No. 1). Cambridge university press.
- Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün & Demir S. B., Tansl.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Driscoll, C. A., Macdonald, D. W., & O'Brien, S. J. (2009). From wild animals to domestic pets, an evolutionary view of domestication. Proceedings of the National Academy of Sciences, 106(supplement_1), 9971-9978.
- Galibert, F., Quignon, P., Hitte, C., & André, C. (2011). Toward understanding dog evolutionary and domestication history. Comptes rendus biologies, 334(3), 190-196.
- Goetz, J.P. & LeCompte, M. D. (1984). Ethnography and qualitative design in educational research. Orlando: Academic Press.
- Glaser B. G., & Strauss A. L. (1967). The discovery of grounded theory. New York: Aldine de Gruyter
- Gündoğdu, C. (2018). The state and the stray dogs in late Ottoman Istanbul: from unruly subjects to servile friends. Middle Eastern Studies, 54(4), 555-574.
- Isaac, E. (1970). Geography of domestication. Prentiee-HaII, New Jersey.
- İstanbul Araştırma Enstitüsü, (t.y.). Dört ayaklı belediye. Artsandculture. https://artsandculture.google.com/story/uQUBF6Zy7KPVLQ?hl=tr
- Karabulut, M. (2016). Osmanlı İmparatorluğunda 19. yüzyılda değişim süreci, sosyal ve kültürel durum. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 49-65.
- Karataş, Z. (2017). Sosyal bilim araştırmalarında paradigma değişimi: Nitel yaklaşımın yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 68-86.
- Melikoğlu, B. (2009). Türkiye’de kurulan ilk hayvanları koruma derneğinin tarihsel gelişimi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 80 (1), 37-49.
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. New Delhi: Sage Publications
- Onay, A. (2019, January 11). Devlet-toplum kıskacında sokak hayvanları. Birikim Dergisi. https://birikimdergisi.com/guncel/9310/devlet-toplum-kiskacinda-sokak-hayvanlari
- Onwuegbuzie, A. J., & Leech, N. L. (2007). A call for qualitative power analyses, Quality & Quantity, (41), 105- 121.
- Önen, A. (2020, November 26). Hayvanseverlik, bu şehrin kültürel miraslarından. İstdergi. https://www.istdergi.com/sehir/yasam/hayvanseverlik-bu-sehrin-kulturel-miraslarindan
- Özdoğan, K. & Bilgin, A. (2021). Güvenlik mekanizması olarak köpek nüfus yönetimi ve sokak köpekleri. In K. Özdoğan, M.F. Tatari & A. Bilgin (Eds.), İnsan, hayvan ve ötesi : Türkiyede hayvan çalışmaları (pp.69-92). Kolektif kitap.
- Özkanan, A. & Erdem, R. (2015). Yönetimde kayırmacı uygulamalar üzerine nitel bir çalışma. MAKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(4), 7-28.
- Özmen, C.Ö. (2020). ABD'li seyyahların gözünden 19. yüzyıl Osmanlı şehirlerinde insan-hayvan karşılaşmaları. In A. Alkan (Ed.), Şehir ve hayvan (s.61-96). Patika Kitap.
- Rule, P. M. (2019). 1800'ler İngiltere'nde Kedi. Falamingo Yayınları.
- Sunay, C. (2002). Belediyeciliğin doğuşu sürecinde Osmanlı mirasi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3) 2002/1: 113-133
- Sümer, M. (2021). Osmanlı modernleşmesini hayvanlar üzerinden okumak: Abdullah Cevdet’in İstanbul’da köpekler risalesi. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 5 (4), 2628-2652.
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi (2004). Hayvanları Koruma Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5199&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
- Türnüklü, A. (2020). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
- Voslárvá, E. & Passantino, A. (2012). Stray dog and cat laws and enforcement in Czech Republic and in Italy. Ann Ist Super Sanità, 48(1), 97-104.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Zeybek, S. O. (2014). İstanbul’un yuttukları ve kustukları: Köpekler ve nesneler üzerinden İstanbul tahlili. In A. B. Candan & C. Özbay (Eds.), Yeni İstanbul Çalışmaları (s. 263-282). Metis Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Peyzaj Tasarımı |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 16 Nisan 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Ocak 2024 |
| Kabul Tarihi | 15 Nisan 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 6 Sayı: 1 |
JENAS | Journal of Environmental and Natural Studies