Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Öz

Bu çalışmada ilk olarak Machiavelli’nin virtù kavramının çağındaki erdem anlayışından farklı olduğu ele alınacaktır. Ona göre virtù, Homerik Yunan aretḗsine ve Roma erdemine gönderimde bulunur, bu bağlamda bir tür beceriklilik, üstünlük ve yetkinliktir. Virtù, politik anlamda, erdemli olmak kadar erdemli görünmeyi, iyi olmak kadar kötü olmayı da içeren bir kavramdır. Machiavelli ahlaki erdem ile politik erdemi birbirinden ayırır. Ahlaki erdem ya bir zayıflık olarak görülür ya da politik erdem için kullanışlı bir aparat olarak değerlendirilir. Bu bağlamda Hükümdar’da Machiavelli için politik erdem, güç ilişkilerinde kişisel faydaya bağlı bir konum alma becerisidir. Bu çalışmanın amacı Shakespeare’in dört tragedyasında, yani Othello, Macbeth, Kral Lear ve Hamlet eserlerinde söz konusu Machiavellici virtù kavramının izlerini sürmektir. Özellikle İago, Edmund, Hamlet, Lear, Macbeth gibi karakterlerin eylemlerinde politik hırs ve beceri için ahlaki erdemi nasıl feda ettiklerine değinilmiştir. Söz konusu politik erdemin, Edmund ve İago’da olduğu gibi, zaman zaman hınç için bir kılıf olabileceğine işaret edilmiştir. Ayrıca bu erdemin yalnızca kişinin kendisinin değil, politik ilişkilere dolaylı olarak dâhil olanların da yıkımını getirdiği karakterler üzerinden gösterilmeye çalışılmıştır.