Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ERGENLERİN SOSYAL MEDYA KULLANIM AMAÇLARI İLE SOSYAL DESTEK ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 42, 169 - 190, 31.01.2022
https://doi.org/10.21550/sosbilder.960816

Öz

Sosyal medya uygulamaları ergenler arasında sıklıkla kullanılmaktadır. Ergenlerin algıladıkları sosyal desteğin benlik saygısı ve iyilik hâli ile ilişkisi bulunmaktadır. Bu nedenle yapılan araştırmada ergenlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal destek algı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel bir araştırma olarak tasarlanan çalışmada, bağıntısal yöntem kullanılmıştır. Araştırmaya 12-15 yaş arasında bulunan 152 ergen katılmıştır. Araştırma verileri; kişisel bilgi formu, Sosyal Medya Kullanım Amaçları Ölçeği ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik analiz testleri ve Pearson korelasyon analizi testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ergenlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal destek algı düzeyleri arasında anlamlı, olumlu yönde ve zayıf bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ergenlerin ders dışı ekran kullanım sürelerinin oldukça fazla olduğu, sosyal medyayı en fazla mesaj göndermek ve almak ve bilgiye erişim amacıyla kullandıkları ve sosyal destek algı düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir.

Kaynakça

  • Andreassen, C. S. (2015). Online social network site addiction: A comprehensive review. Curr Addict Rep, 2(2), 175-184.
  • Anlı, G. (2018). Kişilerarası duyarlılık ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. MANAS Journal of Social Studies, 7(01), 103-118.
  • Büyüköztürk, Ş., Özcan Akgün, E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., Kılıç Çakmak, E. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cava, M. J., Murgui, S., Musitu, G. (2008). Diferencias en factores de proteccio´n del consumo de sustancias en la adolescencia temprana y media. Psicothema, 20, 389-395.
  • Cohen, S. & Wills, T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98, 310-357.
  • Çerçi, Ü. Ö., Canöz, N., Canöz, K. (2020). Covid-19 krizi döneminde bilgilenme aracı olarak sosyal medya kullanımı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (44), 184-198.
  • Çömlekçi, M. F. & Başol, O. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 173-188.
  • Eker, D., Arkar, H., Yaldız, H. (2001) Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikol Dergisi, 12, 17-25.
  • Erilli, N. A. (2018). İstatistik - 2. Seçkin Yayıncılık.
  • Google Play (2021, Haziran 20). Android uygulamaları kategorisinde en popüler ücretsiz uygulamalar. https://play.google.com/store/apps/top?hl=tr/
  • Griffiths, M. D. (2013). Social networking addiction: Emerging themes and issues. J Addict Res Ther, 4, 118.
  • Griffiths, K. M., Crisp, D. A., Barney, L., Reid, R. (2011). Seeking help for depression from family and friends: A qualitative analysis of perceived advantages and disadvantages. BMC Psychiatry, 11(1), 196.
  • Griffiths, M. D. & Szabo, A. (2014). Is excessive online usage a function of medium or activity? An empirical pilot study. J Behav Addict, 3, 74-77.
  • Kessler, R. C., Price, R. H., Wortman, C. B. (1985). Social factors in psychopathology: Stress, social support, and coping processes. Annual Review of Psychology, 36, 531-572.
  • Koçak, G. (2012). Bireylerin sosyal medya kullanım davranışlarının ve motivasyonlarının kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında incelenmesi: Eskişehir’de bir uygulama. (Yayınlanmamış doktora tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Koçyiğit, M. & Koç, M. A. (2021). COVID-19 sürecinde medya ekolojisindeki değişimin gündem belirleme kuramı çerçevesinde incelenmesi. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, (6), 27-42.
  • Köseoğlu, S. A. & Erçevik, A. (2015). Lise öğrencilerinin duygusal özerklik ve sosyal destek düzeylei arasındaki ilişkinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 198-216.
  • Lin, N., Dean, A., Ensel, W. M. (1986). Social support, life events, and depression. Academic Press.
  • McLoughlin, C. & Lee, M. (2007). Social software and participatory learning: Pedagogical choices with technology affordances in the Web 2.0 era. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.471.2008&rep=rep1&type=pdf.
  • Mezulis, A. H., Funasaki, K. S., Charbonneau, A. M., Hyde, J. S. (2010). Gender differences in the cognitive vulnerability-stress model of depression in the transition to adolescence. Cognitive Therapy and Research, 34, 501-513.
  • Moawad, G. E. & Ebrahem, G. G. S. (2016). The relationship between use of technology and parent-adolescents social relationship. Journal of Education and Practice, 7(14), 168-178.
  • Okumuş, V. (2018). Çocukların sosyal medya kullanımları ile ebeveyn tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özata, Z., Kılıçer, T., Ağlargöz, F. (2014). Müptelalardan mesafelilere sosyal ağ sitesi kullanıcısı gençler: Kullanma motivasyonları ve davranışları açısından profilleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 19-38.
  • Pettit, J. W., Lewinsohn, P. M., Seeley, J. R., Roberts, R. E., Yaroslavsky, I. (2010). Developmental relations between depressive symptoms, minor hassles, and major events from adolescence through age 30 years. Journal of Abnormal Psychology, 119, 811-824.
  • Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants part 1. On the Horizon, 9, 1-6.
  • Richards, R., McGee, R., Williams, S. M., Welch, D., Hancox, R. J. (2010). Adolescent screen time and attachment to parents and peers. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 164(3), 258-262.
  • Ryan, T., Chester, A., Reece, J., Xenos, S. (2014). The uses and abuses of Facebook: A review of Facebook addiction. J Behav Addict, 3, 133-148.
  • Siddique, C. M. & D’Arcy, C. (1984). Adolescence, stress, and psychological well being. Journal of Youth and Adolescence, 13, 459-473.
  • Smith, D., Leonis, T., Anandavalli, S. (2021). Belonging and loneliness in cyberspace: Impacts of social media on adolescents’ well-being. Australian Journal of Psychology, 73(1), 12-23.
  • Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z., Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(4), 23-32.
  • Somers, C. L., Owens, D., Piliawsky, M. (2008). Individual and social factors related to urban African American adolescents’ school performance. High School Journal, 91, 1-11.
  • Stice, E., Ragan, J., Randall, P. (2004). Prospective relations between social support and depression: Differential direction of effects for parent and peer support? Journal of Abnormal Psychology, 113, 155-159.
  • Thoits, P. A. (1986). Social support as coping assistance. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 54, 416-423.
  • Ürkmez, S. & Eskicumalı, A. (2021). Kullanımlar ve doyumlar teorisi çerçevesinde COVID-19 pandemi sürecinde bireylerin sosyal medya kullanım motivasyonları: Instagram örneği. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 111-129.
  • Valkenburg, P. M. & Peter, J. (2011). Online communication among adolescents: An integrated model of its attraction, opportunities, and risks. J Adolesc Health, 48, 121-127.
  • Van den Eijnden, R. J. J. M., Lemmens, J. S., Valkenburg, P. M. (2016). The Social Media Disorder Scale: Validity and psychometric properties. Comput Human Behav, 61, 478-487.
  • Vollmann, M., Scharloo, M., Salewski, C., Dienst, A., Schonauer, K., Renner, B. (2010). Illness representations of depression and perceptions of the helpfulness of social support: Comparing depressed and never-depressed persons. Journal of Affective Disorders, 125, 213-220.
  • We Are Social & Hootsuite (2021, Haziran 15). Digital 2021. https://wearesocial.com/digital-2021.
  • Yellowlees, P. M. & Marks, S. (2007). Problematic Internet use or Internet addiction? Comput Human Behavior, 23, 1447-1453.
  • Yen, J. Y., Ko, C. H., Yen, C. F., Chen, S. H., Chung, W. L., Chen, C. C. (2008). Psychiatric symptoms in adolescents with Internet addiction: Comparison with substance use. Psychiatry Clin Neurosci, 62, 9-16.
  • Young, K. S. (2004). Internet addiction: A new clinical phenomenon and its consequences. Am Behav Sci, 48, 402-415.

Investigation of the Relationship between Social Media Usage Purposes of Adolescents and Their Perceptions of Social Support

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 42, 169 - 190, 31.01.2022
https://doi.org/10.21550/sosbilder.960816

Öz

Social media applications are frequently used among adolescents. Adolescents’ perceived social support is associated with their self-esteem and well-being. For this reason, this study, it was aimed to examine the relationship between adolescents’ social media use purposes and social support perception levels. In the study, which was designed as quantitative research, the relational method was used. 152 adolescents between the ages of 12 and 15 participated in the study. Research data were obtained by using personal information form, Social Media Usage Purposes Scale and Multidimensional Perceived Social Support Scale. Descriptive statistical analysis tests and Pearson correlation analysis tests were used in the analysis of the data. As a result of the research, it was determined that there is a significant, positive, and weak relationship between adolescents’ social media use purposes and social support perception levels. In addition, it has been determined that adolescents have a high extracurricular screen use time, they use social media mostly for sending and receiving messages and accessing information, and their social support perception levels are high.

Kaynakça

  • Andreassen, C. S. (2015). Online social network site addiction: A comprehensive review. Curr Addict Rep, 2(2), 175-184.
  • Anlı, G. (2018). Kişilerarası duyarlılık ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. MANAS Journal of Social Studies, 7(01), 103-118.
  • Büyüköztürk, Ş., Özcan Akgün, E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., Kılıç Çakmak, E. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cava, M. J., Murgui, S., Musitu, G. (2008). Diferencias en factores de proteccio´n del consumo de sustancias en la adolescencia temprana y media. Psicothema, 20, 389-395.
  • Cohen, S. & Wills, T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98, 310-357.
  • Çerçi, Ü. Ö., Canöz, N., Canöz, K. (2020). Covid-19 krizi döneminde bilgilenme aracı olarak sosyal medya kullanımı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (44), 184-198.
  • Çömlekçi, M. F. & Başol, O. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 173-188.
  • Eker, D., Arkar, H., Yaldız, H. (2001) Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikol Dergisi, 12, 17-25.
  • Erilli, N. A. (2018). İstatistik - 2. Seçkin Yayıncılık.
  • Google Play (2021, Haziran 20). Android uygulamaları kategorisinde en popüler ücretsiz uygulamalar. https://play.google.com/store/apps/top?hl=tr/
  • Griffiths, M. D. (2013). Social networking addiction: Emerging themes and issues. J Addict Res Ther, 4, 118.
  • Griffiths, K. M., Crisp, D. A., Barney, L., Reid, R. (2011). Seeking help for depression from family and friends: A qualitative analysis of perceived advantages and disadvantages. BMC Psychiatry, 11(1), 196.
  • Griffiths, M. D. & Szabo, A. (2014). Is excessive online usage a function of medium or activity? An empirical pilot study. J Behav Addict, 3, 74-77.
  • Kessler, R. C., Price, R. H., Wortman, C. B. (1985). Social factors in psychopathology: Stress, social support, and coping processes. Annual Review of Psychology, 36, 531-572.
  • Koçak, G. (2012). Bireylerin sosyal medya kullanım davranışlarının ve motivasyonlarının kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında incelenmesi: Eskişehir’de bir uygulama. (Yayınlanmamış doktora tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Koçyiğit, M. & Koç, M. A. (2021). COVID-19 sürecinde medya ekolojisindeki değişimin gündem belirleme kuramı çerçevesinde incelenmesi. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, (6), 27-42.
  • Köseoğlu, S. A. & Erçevik, A. (2015). Lise öğrencilerinin duygusal özerklik ve sosyal destek düzeylei arasındaki ilişkinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 198-216.
  • Lin, N., Dean, A., Ensel, W. M. (1986). Social support, life events, and depression. Academic Press.
  • McLoughlin, C. & Lee, M. (2007). Social software and participatory learning: Pedagogical choices with technology affordances in the Web 2.0 era. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.471.2008&rep=rep1&type=pdf.
  • Mezulis, A. H., Funasaki, K. S., Charbonneau, A. M., Hyde, J. S. (2010). Gender differences in the cognitive vulnerability-stress model of depression in the transition to adolescence. Cognitive Therapy and Research, 34, 501-513.
  • Moawad, G. E. & Ebrahem, G. G. S. (2016). The relationship between use of technology and parent-adolescents social relationship. Journal of Education and Practice, 7(14), 168-178.
  • Okumuş, V. (2018). Çocukların sosyal medya kullanımları ile ebeveyn tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özata, Z., Kılıçer, T., Ağlargöz, F. (2014). Müptelalardan mesafelilere sosyal ağ sitesi kullanıcısı gençler: Kullanma motivasyonları ve davranışları açısından profilleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 19-38.
  • Pettit, J. W., Lewinsohn, P. M., Seeley, J. R., Roberts, R. E., Yaroslavsky, I. (2010). Developmental relations between depressive symptoms, minor hassles, and major events from adolescence through age 30 years. Journal of Abnormal Psychology, 119, 811-824.
  • Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants part 1. On the Horizon, 9, 1-6.
  • Richards, R., McGee, R., Williams, S. M., Welch, D., Hancox, R. J. (2010). Adolescent screen time and attachment to parents and peers. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 164(3), 258-262.
  • Ryan, T., Chester, A., Reece, J., Xenos, S. (2014). The uses and abuses of Facebook: A review of Facebook addiction. J Behav Addict, 3, 133-148.
  • Siddique, C. M. & D’Arcy, C. (1984). Adolescence, stress, and psychological well being. Journal of Youth and Adolescence, 13, 459-473.
  • Smith, D., Leonis, T., Anandavalli, S. (2021). Belonging and loneliness in cyberspace: Impacts of social media on adolescents’ well-being. Australian Journal of Psychology, 73(1), 12-23.
  • Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z., Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(4), 23-32.
  • Somers, C. L., Owens, D., Piliawsky, M. (2008). Individual and social factors related to urban African American adolescents’ school performance. High School Journal, 91, 1-11.
  • Stice, E., Ragan, J., Randall, P. (2004). Prospective relations between social support and depression: Differential direction of effects for parent and peer support? Journal of Abnormal Psychology, 113, 155-159.
  • Thoits, P. A. (1986). Social support as coping assistance. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 54, 416-423.
  • Ürkmez, S. & Eskicumalı, A. (2021). Kullanımlar ve doyumlar teorisi çerçevesinde COVID-19 pandemi sürecinde bireylerin sosyal medya kullanım motivasyonları: Instagram örneği. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 111-129.
  • Valkenburg, P. M. & Peter, J. (2011). Online communication among adolescents: An integrated model of its attraction, opportunities, and risks. J Adolesc Health, 48, 121-127.
  • Van den Eijnden, R. J. J. M., Lemmens, J. S., Valkenburg, P. M. (2016). The Social Media Disorder Scale: Validity and psychometric properties. Comput Human Behav, 61, 478-487.
  • Vollmann, M., Scharloo, M., Salewski, C., Dienst, A., Schonauer, K., Renner, B. (2010). Illness representations of depression and perceptions of the helpfulness of social support: Comparing depressed and never-depressed persons. Journal of Affective Disorders, 125, 213-220.
  • We Are Social & Hootsuite (2021, Haziran 15). Digital 2021. https://wearesocial.com/digital-2021.
  • Yellowlees, P. M. & Marks, S. (2007). Problematic Internet use or Internet addiction? Comput Human Behavior, 23, 1447-1453.
  • Yen, J. Y., Ko, C. H., Yen, C. F., Chen, S. H., Chung, W. L., Chen, C. C. (2008). Psychiatric symptoms in adolescents with Internet addiction: Comparison with substance use. Psychiatry Clin Neurosci, 62, 9-16.
  • Young, K. S. (2004). Internet addiction: A new clinical phenomenon and its consequences. Am Behav Sci, 48, 402-415.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İletişim ve Medya Çalışmaları
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Alev Üstündağ 0000-0001-5832-6810

Yayımlanma Tarihi 31 Ocak 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 23 Sayı: 42

Kaynak Göster

APA Üstündağ, A. (2022). ERGENLERİN SOSYAL MEDYA KULLANIM AMAÇLARI İLE SOSYAL DESTEK ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(42), 169-190. https://doi.org/10.21550/sosbilder.960816