Öz
Kent kimliği; bir yerleşimin fiziksel, kültürel, sosyo-ekonomik, tarihsel ve biçimsel faktörlerle zaman içinde oluşan, yerin kendine özgü özelliklerinin tamamı olarak ifade edilebilir. Doğal kimlik bileşenlerinden biri olan akarsuların kıyısında yerleşmiş olan kıyı kentlerinde yerleşim suya göre şekillenmekte ve bu oluşum kentin kimliğine katkı sağlamaktadır. Fakat zamanla akarsulara ve kıyı yerleşimlerine müdahalelerde bulunularak kıyı algısı değiştirilmekte ve kıyı mimari kimliği zedelenmektedir. Bu bağlamda kentlerin kimliklerinin korunması amacıyla, akarsu kıyılarının ve çevre yerleşiminin mimari kimliğinin korunarak, sürdürülmesi gerekmektedir. Çalışma kapsamında; akarsu kıyısında kurulmuş iki kent olan Amasya ile Kastamonu’nun kıyı yerleşimlerinin geçirdiği değişimler karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Arşivlerde yer alan fotoğraflardan yararlanılarak, mevcut durumlarının yerinde inceleme ve gözlem yapılması ile geçirdikleri değişim tespit edilmiştir. İki kentin kıyı kimliğinin değişiminin nedenleri araştırılarak, imar planları için öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Akarsu Kıyı Yerleşimleri Amasya Kastamonu Kent Kimliği Sürdürülebilirlik
Kaynakça
- Arslan, D. (2005). Kıyı Alanların Yeniden Gelişim Sürecinde Kentsel Açık Alanların Değerlendirilmesi: İstanbul Örneği. (YüksekLisans Tezi), Bahçeşehir Üniversitesi.
- Ayyıldız, S., & Ertürk, F. (2017). Kentsel Kimlik Bileşenleri ile Yerel Kimliği İzlerini Sürmek. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 2(1), 65-88.
- Birol, G. (2007). Bir Kentin Kimliği ve Kervansaray Oteli Üzerinde Bir Değerlendirme. Arkitekt Dergisi, Kasım-Aralık 2007(514), 46-54.
- Boone, C. G., & Modarres, A. (2006). City and Environment. Phidelphia: Temple University Press.
- Canik, G. (2011). Amasya Yeşilormak Nehri Kıyısı Peyzaj Tasarımının İrdelenmesi: Yalıboyu ve Pirinççi Promenadı Örneği. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Çöl, Ş. (1998). Kentlerimizde Kimlik Sorunu ve Günümüz Kentlerinin Kimlik Derecesini Ölçmek İçin Bir Yöntem Denemesi. (Doktora Tezi), Mimar Sinan Üniversitesi.
- Demiralp, J. K. (1998). Nehir Kıyısı Kentsel Mekan Kullanımlarının Değerlendirilmesi Üzerine Bir Çalışma: Vardar ve Yeşilırmak Kıyısı Örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Erkan Biçer, N. Ç. (2002). Kastamonu Örneğinde Anadolu Kenti İmaj Ögeleri ve Değişim Süreci. (Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Erkök, F. (2002). Kentsel Bileşenleri ve Kıyı Kenti Kimliği Bağlamında İstanbul'un Öznel ve Nesnel Değerlendirmesi. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Güvenç, B. (1991). Kentlerin Kimliği ve Antalya Üzerinde Notlar, Öneriler, Örnekler. Mimarlık, 29(1), 72.
- Hattapoğlu, M. Z. (2004). Su Olgusunun Yerleşmeler Evrimindekİ Yeri ve Günümüzde Bir Kentsel Tasarım Elemanı Olarak Yeniden Yorumlanması. (Yüksek Lisans Tezi), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
- Kamarlı, E. (2008). Kastamonu Tarihi Dokusunda Yer Alan Geleneksel Konut Yapılarının Cephe Mimarisi Üzerine Tipolojik Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi.
- Kılıçarslan, Ç., & Özkan, M. B. (2005). Akarsuların Kentsel Gelişme - Dönüşüm Süreci İçinde Çeşitli Kullanımlar Yönünden Etkileşimlerinin İzmir Kenti Örneğinde Ortaya Konulması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2), 179-190.
- Lynch, K. (1960). The Image of The City. Cambridge: Technology Press.
- Meşhur, M. Ç. (1999). Tarihi Çevrelerin Korunması Sürecinde Yeni Yaklaşımlar, Amasya Kenti, Yalıboyu Evleri Örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi.
- Oltulu, E. (2006). Amasya'nın Anıtsal Eserleri ve Hızır Paşa Külliyesi Restitüsyon ve Koruma Öneri. (Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Önem, A. B., & Kılınçaslan, İ. (2005). Haliç Bölgesinde Çevre Algılama ve Kentsel Kimlik. İtü Dergisi/a mimarlık, planlama ve tasarım, 4(1), 115-125.
- Özçınar, A. G. (2006). Kastamonu Mekteb-i Aidadi Binası Restorasyon Önerisi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi.
- Özdemir, Z. (2013). Kentlerin Akarsu ile Bütünleşme Sorunlarının Planlama ve Tasarım Yönünden İrdelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi.
- Sağdıç, T. (2001). Kastamonu Geleneksel Kent Dokusunda Sosyo-Kültürel Değişmenin Konut Mekanına Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Seçkin, Y. Ç. (2005). Tarihi Kentlerdeki Açık Mekanların Değişen Kullanımlarının Değerlendirilmesi: Amasya Örneği. (Doktora Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Şimşek, G. (2014). River Rehabilitation With Cities In Mind: The Eskişehir Case. Metu Journal of the Faculty of Architecture, 31(1), 21-37.
- Tekeli, İ. (1990). Bir Kentin Kimliği Üzerine Düşünceler. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, VII(1-2), 251-259.
- Urak, G. (1994). Amasya'nın Türk Devri Şehir Dokusu ve Yapılarının Analiz ve Değerlendirilmesi. (Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi.
Öz
Urban identity; physical, cultural, socio-economic, historical and formal factors of a settlement can be defined as all of the unique features of the place. In cities located on the waterfront, which is one of the components of natural identity, the settlement is shaped according to water and this contributes to the identity of the city. However, by intervening in rivers and surrounding settlements over time, its perception is changed and its architectural identity changes. In this context, it should be aimed to maintain the architectural identity of the riverfront and the surrounding settlements. In this study; The changes occurring in the coastal settlements of Amasya and Kastamonu, two cities established on the riverside, were examined comparatively. In the study, the changes they have undergone by examining and observing the riverside settlement have been determined by using the photographs in the archives. The reasons for the change of the riverside identity of the two cities have been investigated and suggestions for the master plan were presented.
Anahtar Kelimeler
Riverside Settlements Amasya Kastamonu Urban Identity Sustainability
Kaynakça
- Arslan, D. (2005). Kıyı Alanların Yeniden Gelişim Sürecinde Kentsel Açık Alanların Değerlendirilmesi: İstanbul Örneği. (YüksekLisans Tezi), Bahçeşehir Üniversitesi.
- Ayyıldız, S., & Ertürk, F. (2017). Kentsel Kimlik Bileşenleri ile Yerel Kimliği İzlerini Sürmek. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 2(1), 65-88.
- Birol, G. (2007). Bir Kentin Kimliği ve Kervansaray Oteli Üzerinde Bir Değerlendirme. Arkitekt Dergisi, Kasım-Aralık 2007(514), 46-54.
- Boone, C. G., & Modarres, A. (2006). City and Environment. Phidelphia: Temple University Press.
- Canik, G. (2011). Amasya Yeşilormak Nehri Kıyısı Peyzaj Tasarımının İrdelenmesi: Yalıboyu ve Pirinççi Promenadı Örneği. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Çöl, Ş. (1998). Kentlerimizde Kimlik Sorunu ve Günümüz Kentlerinin Kimlik Derecesini Ölçmek İçin Bir Yöntem Denemesi. (Doktora Tezi), Mimar Sinan Üniversitesi.
- Demiralp, J. K. (1998). Nehir Kıyısı Kentsel Mekan Kullanımlarının Değerlendirilmesi Üzerine Bir Çalışma: Vardar ve Yeşilırmak Kıyısı Örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Erkan Biçer, N. Ç. (2002). Kastamonu Örneğinde Anadolu Kenti İmaj Ögeleri ve Değişim Süreci. (Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Erkök, F. (2002). Kentsel Bileşenleri ve Kıyı Kenti Kimliği Bağlamında İstanbul'un Öznel ve Nesnel Değerlendirmesi. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Güvenç, B. (1991). Kentlerin Kimliği ve Antalya Üzerinde Notlar, Öneriler, Örnekler. Mimarlık, 29(1), 72.
- Hattapoğlu, M. Z. (2004). Su Olgusunun Yerleşmeler Evrimindekİ Yeri ve Günümüzde Bir Kentsel Tasarım Elemanı Olarak Yeniden Yorumlanması. (Yüksek Lisans Tezi), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
- Kamarlı, E. (2008). Kastamonu Tarihi Dokusunda Yer Alan Geleneksel Konut Yapılarının Cephe Mimarisi Üzerine Tipolojik Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi.
- Kılıçarslan, Ç., & Özkan, M. B. (2005). Akarsuların Kentsel Gelişme - Dönüşüm Süreci İçinde Çeşitli Kullanımlar Yönünden Etkileşimlerinin İzmir Kenti Örneğinde Ortaya Konulması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2), 179-190.
- Lynch, K. (1960). The Image of The City. Cambridge: Technology Press.
- Meşhur, M. Ç. (1999). Tarihi Çevrelerin Korunması Sürecinde Yeni Yaklaşımlar, Amasya Kenti, Yalıboyu Evleri Örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi.
- Oltulu, E. (2006). Amasya'nın Anıtsal Eserleri ve Hızır Paşa Külliyesi Restitüsyon ve Koruma Öneri. (Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Önem, A. B., & Kılınçaslan, İ. (2005). Haliç Bölgesinde Çevre Algılama ve Kentsel Kimlik. İtü Dergisi/a mimarlık, planlama ve tasarım, 4(1), 115-125.
- Özçınar, A. G. (2006). Kastamonu Mekteb-i Aidadi Binası Restorasyon Önerisi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi.
- Özdemir, Z. (2013). Kentlerin Akarsu ile Bütünleşme Sorunlarının Planlama ve Tasarım Yönünden İrdelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi.
- Sağdıç, T. (2001). Kastamonu Geleneksel Kent Dokusunda Sosyo-Kültürel Değişmenin Konut Mekanına Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Seçkin, Y. Ç. (2005). Tarihi Kentlerdeki Açık Mekanların Değişen Kullanımlarının Değerlendirilmesi: Amasya Örneği. (Doktora Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Şimşek, G. (2014). River Rehabilitation With Cities In Mind: The Eskişehir Case. Metu Journal of the Faculty of Architecture, 31(1), 21-37.
- Tekeli, İ. (1990). Bir Kentin Kimliği Üzerine Düşünceler. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, VII(1-2), 251-259.
- Urak, G. (1994). Amasya'nın Türk Devri Şehir Dokusu ve Yapılarının Analiz ve Değerlendirilmesi. (Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mimarlık |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Şubat 2021 |
| Kabul Tarihi | 21 Kasım 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
Cited By
Tarihi Mudurnu Kentinin Bellek Mekanları Olarak Kültürel Miras Değerleri
JOURNAL OF HISTORY AND FUTURE
https://doi.org/10.21551/jhf.1350965
A Living River” of Çanakkale Sarıçay Region Examination in the Scope
Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
https://doi.org/10.28979/jarnas.1266839
KENT KİMLİĞİ İNŞASINDA FESTİVALLERİN ROLÜ
Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.29029/busbed.1038648
Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University
Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/