Öz
Historical buildings are among the works that create a connection with the past of people, reflect the culture of the society, and in which many facts belonging to society can be read. Some of these buildings remain from the past to the present with different functions or by preserving their original functions, while others may disappear with the increase in population and construction. In order to prevent the destruction of historical buildings that make up the urban fabric and to restore them to the society, they can be protected and re-functionalized. Due to the fact that the City of Kayseri has a deep-rooted history, it contains many historical buildings. Kayseri High School, one of the historical buildings in Kayseri province, has an important position in the city. The building has been re-functionalized in line with the needs and possibilities of time, and spatial changes have occurred as a result of functional changes. In this study, the changes in the historical texture of the building caused by functional changes are examined. The study aims to reveal the historical texture and structural features of the building and the changes it has experienced from the past to the present. In this study, general data containing the literature of the building is compiled from different sources, and plans and photographs describing the functional changes of the building are obtained. In the light of the documents reached, the structure is analyzed structurally and spatially with its functional changes in different years. After the changes the building has undergone and the values it carries are examined in the study, it is concluded that almost most of the form and structural features of the building have been carried until today, but the same sensitivity is not shown in the transportation of the interior material properties, and that spatial changes over time are seen more.
Anahtar Kelimeler
Historical Building Re-Functioning Kayseri High School National Struggle Museum
Kaynakça
- Referans1 Ahunbay, Z. (2009). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul: Yem Yayınları.
- Referans2 Aras, A. (2019). Accessıbılıty Analysıs Of Re-Functıonalızed Museum For Physıcally Dısabled People: Bursa Case Study, International Civil Engineering & Architecture Conference (Icearc 2019), 17-20 Nisan 2019. Part B, Sf. 747-760.
- Referans3 Aydın, A. ve Şahin, Ö. (2018). Tarihi yapıların yeniden işlevlendirilmesi: Isparta Aya İshotya (Yorgi) Kilisesi’nin Gül Müzesi’ne dönüşümü. TÜBA-KED, (17), 63-75. doi:10.22520/tubaked.2018.17.004
- Referans4 Çal, H. (2009). Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Müzeler, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. 7(14), 315-333.
- Referans5 Eldek Güner, H. (2017). Liseden müzeye, eğitimden tüketime; Kayseri Lisesi’nin Millî Mücadele Müzesi’ne dönüşümü. TÜBA-KED, (16), 67-87. doi:10.22520/tubaked.2017.16.003
- Referans6 Eraybat, F.G. (2011). Tarihi konaklama yapılarının doğuşu, gelişimi ve günümüzde çağdaş işlevle değerlendirilmesi: Edirne Rüstempaşa Kervansarayı örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.
- Referans7 Gazi, A. ve Boduroğlu, E. (2015). İşlev değişikliğinin tarihi yapılar üzerine etkileri Alsancak Levanten evleri örneği, Megaron 10 (1), 57-69. doi: 10.5505/megaron.2015.86570
- Referans8 Googleearth. (2020). https://0fs.me/5970501 [Erişim Tarihi: 25.12.2020].
- Referans9 İslamoğlu Ö, (2018) Tarihi Yapıların Yeniden Kullanılmasında Yapı-İşlev Uyumu: Rize Müzesi Örneği, Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 510-523. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v7i5.1573
- Referans10 Kaşlı, B. (2009). İstanbul'da Yeniden işlevlendirilen korumaya değer endüstri yapıları ve iç mekân müdahaleleri: Santral İstanbul örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Referans11 Kervankiran, İ. (2014). Dünyada değişen müze algısı ekseninde Türkiye’deki müze turizmine bakış. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(11), 345-369.
- Referans12 Kişisel arşiv, (2020). Milli Mücadele Müzesi görselleri.
- Referans13 Kocabıyık, Y. (2014). Yeniden işlevlendirme kavramı ve bu kapsamda İTÜ Taşkışla binasının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Referans14 Kuban, D. (2000). Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu Kuram ve Uygulama. İstanbul: Yapı Endüstrisi Yayını.
- Referans15 Kurak Açıcı, F. ve Konakoğlu, Z.N. (2019). Tarihi yapıların yeniden işlevlendirilmesi: Trabzon Mimarlar Odası örneği. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 28(2), 214-224.
- Referans16 Özmerdivenli, Y. (1997). Kayseri Lisesi 100. yıl şeref belgeseli (1. Cilt), Kayseri Lisesi’nin eğitim-öğretim tarihindeki yeri ve önemi, (ss. 104-108). Ankara: Arman Ofset Matbaacılık. http://www.yusufozmerdivenli.com.tr/pdf/serefbelgeseli/kayseri_lisesi_1cilt_parca1_giris_ve_1893-1996_egitim_kadrosu.pdf
- Referans17 Pehlivan, G.F. (2018). Anıtsal Türk mimarlık örneklerinden Deveci Han’ın yeniden işlevlendirilmesi. SUTAD, (43), 537-559.
- Referans18 Sağıroğlu Arslan, A. (2014). Kayseri’nin ilk modern eğitim yapısı: Kayseri Lisesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36 (1), 1-33.
- Referans19 Selçuk, M. (2006). Binaların Yeniden İşlevlendirilmesinde Mekânsal Kurgunun Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Referans20 URL-1 Türkiye haritası, https://www.idefix.com/kataloglar_/Turkiye-Ne-Okuyor-Kayseri/50050 [Erişim Tarihi: 21.11.2020].
- Referans21 URL-2 Kayseri haritası, https://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:Kayseri_(tr).svg [Erişim Tarihi: 21.11.2020].
- Referans22 URL-3 Milli Mücadele Müzesi, http://www.drinainsaat.com/Restorasyon/tarıhı-kayserı-lısesı [Erişim Tarihi: 21.11.2020].
- Referans23 URL-4 Milli Mücadele Müzesi mekân görseli, https://www.panoramakayseri.com/360/millimucadele/ [Erişim Tarihi: 17.12.2020].
- Referans24 Yalçınkaya, Ş. & Bal, H. B. (2019). Cumhuriyet Dönemi Mimarlık Mirasının Sürdürülebilirliği: Karabük Yenişehir Sineması. Journal of Social and Humanities Sciences Research. 6(42), 2685-2692.
- Referans25 Yalçınkaya, Ş., Kurak Açıcı, F., ve Faiz Büyükçam, S. (2019). Tarihi çevrede yeni yapı tasarımı ve Daniel Libeskind, Uluslararası Karadenize Kıyısı Olan Ülkeler Sempozyumu, IKSAD, Samsun.
Öz
Tarihi yapılar insanların geçmişiyle bir bağlantı kuran, toplumun kültürünü yansıtan, topluma ait birçok olgunun okunabildiği eserlerdendir. Bu yapılardan bazıları geçmişten günümüze farklı işlevlerle ya da orijinal işlevini koruyarak gelmekte bazıları da, yapılaşmanın ve nüfusun artmasıyla birlikte yok olabilmektedir. Kent dokusunu oluşturan tarihi yapıların yok olmasını önleyebilmek ve topluma yeniden kazandırmak için koruma altına alınabilmekte ve yeniden işlevlendirilebilmektedir. Kayseri kenti, köklü bir tarihe sahip olması nedeni ile birçok tarihi yapıyı da içinde barındırmaktadır. Kayseri ilinde yer alan tarihi yapılardan biri olan Kayseri Lisesi, kent içinde önemli bir konumda bulunmaktadır. Yapı, zamanın getirdiği ihtiyaçlar ve imkânlar doğrultusunda yeniden işlevlendirilmiş ve işlev değişimleri sonucunda da mekânsal değişiklikler meydana gelmiştir. Çalışmada yapıda meydana gelen işlevsel değişikliklerin, yapının tarihi dokusu üzerinde ne gibi değişikliklere neden olduğu irdelenmektedir. Çalışmanın amacı, yapının tarihi dokusu ve yapısal özellikleri ile geçmişten günümüze kadar yaşadığı değişimlerin ortaya koyulmasıdır. Çalışmada, yapının literatürünü içeren genel bilgileri farklı kaynaklardan derlenmiş ve yapıya dair işlev değişimlerinin anlatıldığı plan ve fotoğraflara ulaşılmıştır. Ulaşılan belgeler ışığında yapı, farklı yıllardaki işlev değişimleri ile yapısal ve mekânsal olarak analiz edilmiştir. Çalışmada yapının geçirmiş olduğu değişim ve taşıdığı değerler incelendiğinde, yapının formunun ve yapısal özelliklerin neredeyse birçoğunun günümüze kadar taşındığı ama iç mekân malzeme özelliklerinin taşınmasında aynı duyarlılığın gösterilmediği, zaman içindeki mekânsal değişimlerin daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Tarihi Yapı Yeniden İşlevlendirme Kayseri Lisesi Milli Mücadele Müzesi
Kaynakça
- Referans1 Ahunbay, Z. (2009). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul: Yem Yayınları.
- Referans2 Aras, A. (2019). Accessıbılıty Analysıs Of Re-Functıonalızed Museum For Physıcally Dısabled People: Bursa Case Study, International Civil Engineering & Architecture Conference (Icearc 2019), 17-20 Nisan 2019. Part B, Sf. 747-760.
- Referans3 Aydın, A. ve Şahin, Ö. (2018). Tarihi yapıların yeniden işlevlendirilmesi: Isparta Aya İshotya (Yorgi) Kilisesi’nin Gül Müzesi’ne dönüşümü. TÜBA-KED, (17), 63-75. doi:10.22520/tubaked.2018.17.004
- Referans4 Çal, H. (2009). Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Müzeler, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. 7(14), 315-333.
- Referans5 Eldek Güner, H. (2017). Liseden müzeye, eğitimden tüketime; Kayseri Lisesi’nin Millî Mücadele Müzesi’ne dönüşümü. TÜBA-KED, (16), 67-87. doi:10.22520/tubaked.2017.16.003
- Referans6 Eraybat, F.G. (2011). Tarihi konaklama yapılarının doğuşu, gelişimi ve günümüzde çağdaş işlevle değerlendirilmesi: Edirne Rüstempaşa Kervansarayı örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.
- Referans7 Gazi, A. ve Boduroğlu, E. (2015). İşlev değişikliğinin tarihi yapılar üzerine etkileri Alsancak Levanten evleri örneği, Megaron 10 (1), 57-69. doi: 10.5505/megaron.2015.86570
- Referans8 Googleearth. (2020). https://0fs.me/5970501 [Erişim Tarihi: 25.12.2020].
- Referans9 İslamoğlu Ö, (2018) Tarihi Yapıların Yeniden Kullanılmasında Yapı-İşlev Uyumu: Rize Müzesi Örneği, Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 510-523. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v7i5.1573
- Referans10 Kaşlı, B. (2009). İstanbul'da Yeniden işlevlendirilen korumaya değer endüstri yapıları ve iç mekân müdahaleleri: Santral İstanbul örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Referans11 Kervankiran, İ. (2014). Dünyada değişen müze algısı ekseninde Türkiye’deki müze turizmine bakış. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(11), 345-369.
- Referans12 Kişisel arşiv, (2020). Milli Mücadele Müzesi görselleri.
- Referans13 Kocabıyık, Y. (2014). Yeniden işlevlendirme kavramı ve bu kapsamda İTÜ Taşkışla binasının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Referans14 Kuban, D. (2000). Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu Kuram ve Uygulama. İstanbul: Yapı Endüstrisi Yayını.
- Referans15 Kurak Açıcı, F. ve Konakoğlu, Z.N. (2019). Tarihi yapıların yeniden işlevlendirilmesi: Trabzon Mimarlar Odası örneği. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 28(2), 214-224.
- Referans16 Özmerdivenli, Y. (1997). Kayseri Lisesi 100. yıl şeref belgeseli (1. Cilt), Kayseri Lisesi’nin eğitim-öğretim tarihindeki yeri ve önemi, (ss. 104-108). Ankara: Arman Ofset Matbaacılık. http://www.yusufozmerdivenli.com.tr/pdf/serefbelgeseli/kayseri_lisesi_1cilt_parca1_giris_ve_1893-1996_egitim_kadrosu.pdf
- Referans17 Pehlivan, G.F. (2018). Anıtsal Türk mimarlık örneklerinden Deveci Han’ın yeniden işlevlendirilmesi. SUTAD, (43), 537-559.
- Referans18 Sağıroğlu Arslan, A. (2014). Kayseri’nin ilk modern eğitim yapısı: Kayseri Lisesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36 (1), 1-33.
- Referans19 Selçuk, M. (2006). Binaların Yeniden İşlevlendirilmesinde Mekânsal Kurgunun Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Referans20 URL-1 Türkiye haritası, https://www.idefix.com/kataloglar_/Turkiye-Ne-Okuyor-Kayseri/50050 [Erişim Tarihi: 21.11.2020].
- Referans21 URL-2 Kayseri haritası, https://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:Kayseri_(tr).svg [Erişim Tarihi: 21.11.2020].
- Referans22 URL-3 Milli Mücadele Müzesi, http://www.drinainsaat.com/Restorasyon/tarıhı-kayserı-lısesı [Erişim Tarihi: 21.11.2020].
- Referans23 URL-4 Milli Mücadele Müzesi mekân görseli, https://www.panoramakayseri.com/360/millimucadele/ [Erişim Tarihi: 17.12.2020].
- Referans24 Yalçınkaya, Ş. & Bal, H. B. (2019). Cumhuriyet Dönemi Mimarlık Mirasının Sürdürülebilirliği: Karabük Yenişehir Sineması. Journal of Social and Humanities Sciences Research. 6(42), 2685-2692.
- Referans25 Yalçınkaya, Ş., Kurak Açıcı, F., ve Faiz Büyükçam, S. (2019). Tarihi çevrede yeni yapı tasarımı ve Daniel Libeskind, Uluslararası Karadenize Kıyısı Olan Ülkeler Sempozyumu, IKSAD, Samsun.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mimarlık |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2021 |
| Kabul Tarihi | 2 Mayıs 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
Cited By
Tarihi Yapıların Yaşatılması ve Yeniden İşlevlendirme: Fitnat Hanım Evi
PLANARCH - Design and Planning Research
https://doi.org/10.54864/planarch.1485059
Functioning of Heritage Building as Museums and Examining with Examples from Istanbul
Kocaeli Üniversitesi Mimarlık ve Yaşam Dergisi
https://doi.org/10.26835/my.1130594
Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University
Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/