Abstract
Günümüzde kentsel alanlardaki genişleme ekosistem süreçleri üzerinde baskı oluşturmaktadır. Bu baskının saptanması ve kontrol edilmesi için ekoloji tabanlı modeller geliştirilmektedir. Bu noktadan hareketle çalışma, Malatya kenti örneğinde enerji akışını ve doğal tür akışını düzenleyecek, kentsel ısı adası etkisini azaltacak ve habitat bağlanabilirliğini artıracak arazi kullanım politikalarının geliştirilmesine katkı sağlayacak ve kentlere rehberlik edecek bir kentsel ekolojik koridor modeli geliştirmeyi amaçlamaktadır. Belirtilen amaca ulaşmak için farklı ölçek ve zamansallıktaki uydu görüntüleri, iklim verileri, topografik veriler ve demografik veri setleri farklı uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri tekniklerini kullanılarak ilişkilendirilmiş ve kentsel ekolojik koridor modeli oluşturulmuştur.
Malatya’da 1985-2021 yılları arasında kentsel büyümenin en çok etkilediği ekosistemin tarımsal ekosistem olduğu saptanmıştır. 2050 yılında kentsel nüfus 888.784 kişiye ulaşacağı öngörüsüne dayanarak kentsel alanların 173 km2’ye ulaşacağı tespit edilmiştir. 1985-2021 döneminde olduğu gibi 2021-2050 yılları arasında tarımsal ekosistemler üzerindeki baskı artarak devam ederken ekosistemler arasındaki bağlantı giderek zayıflayacaktır.
Ekolojik koridorlar, tarım ve bozkır ekosistemine ait ekolojik açıdan en duyarlı ve en büyük bütünleşik lekeler arasında kentsel yayılmayı yönlendirerek, enerji akışı, doğal tür akışı, kentsel ısı adası etkisinin azaltılması, yeraltı su rejiminin düzenlenmesi ve habitat bağlantılılığı gibi çeşitli ekolojik işlevler üstlenecektir. Malatya’da tarımsal ekosistemden 13 ve bozkır ekosisteminden 5 adet ekolojik açıdan duyarlı leke belirlenmiş ve ekosistem lekelerini birbirlerine bağlayan 694 km2 alana sahip ekolojik koridor önerilmiştir.
References
- Alberti, M. (2008). Advances In Urban Ecology: integrating Humans and Ecological Processes in Urban Ecosystems. 2008 Springer Science+Business Media, ISBN-13: 978-0-387-75509-0., LLC.
- Bookchin, M. (2006). Özgürlüğün Ekolojisi, Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü. Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- Cengiz, S. ve Yılmaz B. (2017). “Malatya’da Arazi Kullanım Örtüsünün Modllenmesi, 2025-2045 Arazi Kullanımı Örtüsü Simülasyonu”. UZAL-CBS 2016. 5-7 Ekim; Adana.
- Cengiz, S., (2019). Kentsel Büyüme Dinamiklerinin Modellenmesi: Ankara Kenti Simülasyonu. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Cengiz, S., Atmis, E., Gormus, S. (2019). The impact of economic growth-oriented development policies on landscape changes in Istanbul Province in Turkey Land Use Policy, vol.87 (2019), Article 104086, 10.1016/j.landusepol.2019.104086
- Cengiz, S., Görmüş, S. and Oğuz, D. (2022) Analysis of the urban growth pattern through spatial metrics; Ankara City. Land Use Policy 2021, 112, 105812. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105812.
- Görmüş, S. ve Cengiz, S. (2011). Ekolojik Bir Olgu Olarak Kent Fenomeni; Bartın Kent Makroformu Üzerine Değerlendirme. Ekoloji Sempozyumu. 5-7 Haziran 2011; Düzce.
- Görmüş, S., Cengiz, S. ve Tağıl, Ş. (2019). Proposing an agricultural belt to protect a city’s semi-rural characteristics: The example of Bartın, Turkey, Landscape Research, 44:5, 557-573, DOI: 10.1080/01426397.2018.1459526
- Kumar, S., Radhakrishnan, N. and Mathew, S. (2014). Land use change modelling using a Markov model and remote sensing. Geomatics, Natural Hazards and Risk, 5(2), 145-156.
- LaGro, Jr. J. (1991). Assessing patch shape in landscape mosaics Photogrammetric Engineering & Remote Sensing, 57 (1991), pp. 285-293
- Noss, R.F. and Harris, L.D. (1986). Nodes, networks, and MUMs: preserving diversity at all scales, Environ. Manag. 10 (3) 299–309.
- Peng, J., Zhao, H. And Liu, Y. (2016). Urban ecological corridors construction: A review, Acta Ecologica Sinica, Volume 37, Issue 1, 2017, Pages 23-30, ISSN 1872-2032, https://doi.org/10.1016/j.chnaes.2016.12.002.
- TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu. Sanayi Üretim Endeksi (Haziran 2022). http://www.tuik.gov.tr/
- Zhang W., Ricketts T. H., Kremen C., Carney K., Swinton S. M. (2007). Ecosystem services and dis-services to agriculture. Ecol. Econ. 64, 253–260 (doi:10.1016/j.ecolecon.2007.02.024)
- Zhou, X.N., Yu, K.J. and Huang, Z.F. (2006). Perspectives on greenway development, Acta Ecol. Sin. 26 (9) 3108–3116.
Abstract
Recently, expansion in urban areas puts pressure on ecosystem processes. Ecology-based models are being developed to detect and control this pressure. From this point of view, the study aims to develop an urban ecological corridor model that will contribute to the development of land use policies that will regulate energy flow and natural species flow, reduce the urban heat island effect and increase habitat connectivity in the case of Malatya city, and will guide cities. To achieve the stated purpose, satellite images, climate data, topographic data, and demographic data sets of different scales and temporalities were associated using different remote sensing and geographic information systems techniques, and an urban ecological corridor model was created. It was determined that the ecosystem most affected by urban growth in Malatya between 1985-2021 was the agricultural ecosystem. Based on the prediction that the urban population will reach 888,784 people in 2050, it has been determined that urban areas will reach 173 km2. While the pressure on agro-ecosystems will continue to increase between the years 2021-2050, as in the 1985-2021 period, the link between ecosystems will gradually weaken. Ecological corridors will undertake various ecological functions such as energy flow, natural species flow, urban heat island effect mitigation, groundwater regime regulation, and habitat connectivity, by guiding urban sprawl among the most ecologically sensitive and largest integrated patches of agriculture and steppe ecosystems. In Malatya, 13 ecologically sensitive areas from the agricultural ecosystem and 5 from the steppe ecosystem were determined and an ecological corridor with an area of 694 km2 connecting the ecosystem spots was proposed.
References
- Alberti, M. (2008). Advances In Urban Ecology: integrating Humans and Ecological Processes in Urban Ecosystems. 2008 Springer Science+Business Media, ISBN-13: 978-0-387-75509-0., LLC.
- Bookchin, M. (2006). Özgürlüğün Ekolojisi, Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü. Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- Cengiz, S. ve Yılmaz B. (2017). “Malatya’da Arazi Kullanım Örtüsünün Modllenmesi, 2025-2045 Arazi Kullanımı Örtüsü Simülasyonu”. UZAL-CBS 2016. 5-7 Ekim; Adana.
- Cengiz, S., (2019). Kentsel Büyüme Dinamiklerinin Modellenmesi: Ankara Kenti Simülasyonu. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Cengiz, S., Atmis, E., Gormus, S. (2019). The impact of economic growth-oriented development policies on landscape changes in Istanbul Province in Turkey Land Use Policy, vol.87 (2019), Article 104086, 10.1016/j.landusepol.2019.104086
- Cengiz, S., Görmüş, S. and Oğuz, D. (2022) Analysis of the urban growth pattern through spatial metrics; Ankara City. Land Use Policy 2021, 112, 105812. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105812.
- Görmüş, S. ve Cengiz, S. (2011). Ekolojik Bir Olgu Olarak Kent Fenomeni; Bartın Kent Makroformu Üzerine Değerlendirme. Ekoloji Sempozyumu. 5-7 Haziran 2011; Düzce.
- Görmüş, S., Cengiz, S. ve Tağıl, Ş. (2019). Proposing an agricultural belt to protect a city’s semi-rural characteristics: The example of Bartın, Turkey, Landscape Research, 44:5, 557-573, DOI: 10.1080/01426397.2018.1459526
- Kumar, S., Radhakrishnan, N. and Mathew, S. (2014). Land use change modelling using a Markov model and remote sensing. Geomatics, Natural Hazards and Risk, 5(2), 145-156.
- LaGro, Jr. J. (1991). Assessing patch shape in landscape mosaics Photogrammetric Engineering & Remote Sensing, 57 (1991), pp. 285-293
- Noss, R.F. and Harris, L.D. (1986). Nodes, networks, and MUMs: preserving diversity at all scales, Environ. Manag. 10 (3) 299–309.
- Peng, J., Zhao, H. And Liu, Y. (2016). Urban ecological corridors construction: A review, Acta Ecologica Sinica, Volume 37, Issue 1, 2017, Pages 23-30, ISSN 1872-2032, https://doi.org/10.1016/j.chnaes.2016.12.002.
- TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu. Sanayi Üretim Endeksi (Haziran 2022). http://www.tuik.gov.tr/
- Zhang W., Ricketts T. H., Kremen C., Carney K., Swinton S. M. (2007). Ecosystem services and dis-services to agriculture. Ecol. Econ. 64, 253–260 (doi:10.1016/j.ecolecon.2007.02.024)
- Zhou, X.N., Yu, K.J. and Huang, Z.F. (2006). Perspectives on greenway development, Acta Ecol. Sin. 26 (9) 3108–3116.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Architecture |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | August 31, 2022 |
| Acceptance Date | July 28, 2022 |
| Published in Issue | Year 2022Volume: 10 Issue: 2 |
Cited By
Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University
Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/