Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Farklı Karakterdeki Kent Parçalarının Mikroklimatik Analizi; Kayseri Örneği

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 94 - 100, 31.08.2022
https://doi.org/10.51664/artium.1125322

Öz

Günümüz kentlerinde hızlı nüfus artışının bir sonucu olarak konut sayısı ve geçirimsiz yüzeyler de artış göstermekte, bununla birlikte küresel ısınmanın da en belirgin tetikleyicileri arasında sayılabilecek olan kentsel ısı adaları (KIA) oluşumu artmaktadır. Bu durumun bir sonucu olarak kentsel alanlarda yaşam kalitesinde belirgin bir düşüş gözlenmektedir. Bu nedenle KIA’nın kent üzerindeki etkilerinin azaltılması, biyoklimatik konfor durumunun iyileştirilmesi gibi iklimle dengeli kentsel tasarıma yönelik analizler ve çalışmalar araştırma konuları arasında önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada, Kayseri kenti örneğinde kat yükseklikleri, yeşil alan miktarı, geçirimsiz yüzeylerin miktarı ve cinsi farklı özellikler gösteren kent parçalarının mikroklimatik açıdan detaylı analizlerinin yapılması odak noktasına alınmıştır. Kent sınırları içerisinde Yeniköy, Alpaslan ve Erenköy mahallelerinde aynı büyüklükteki üç farklı kent parçası çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Bu alanların mevcut durumlarının ENVI-met yazılımı ile simülasyonları yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda özellikle geçirimsiz yüzeylerin fazla yeşil alanların az ve yüksek katlı yapıların yoğun bulunduğu alanlarda sıcak stresinin arttığı, biyoklimatik konfor düzeyinin düştüğü saptanmıştır. Bağıl nem değerleri hava sıcaklığı ile ters orantılı bir değişim sergilemiştir. Rüzgâr hızının açık alanlarda yüksek oranlara ulaştığı yapı ve bitkilendirmenin yoğun olduğu alanlarda düştüğü belirlenmiştir. Bitkilerin bulunduğu alanlarda noktasal olarak ışıma sıcaklıklarının düştüğü diğer alanlarda yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Elde edilen bütün bu bulgular; kentlerde kat yüksekliklerinin düşük olması, kentsel açık ve yeşil alanların fazla, geçirimsiz yüzey miktarlarının düşük olmasının biyoklimatik konfor düzeylerinde belirgin bir artışa ve mikroklimatik açıdan daha yaşanabilir alanların oluşumuna katkı sağladığını göstermektedir.

Kaynakça

  • Akyürek, Ö. (2020). Termal Uzaktan Algılama Görüntüleri İle Yüzey Sıcaklıklarının Belirlenmesi: Kocaeli Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 377-390. https://doi.org/10.21324/dacd.667594
  • Aytaç Gülten, A., & Aksoy, U. T. (2011). Kentsel Bir Alanda Isı Dağılımının Termal Görüntüleme Yöntemiyle İncelenmesi. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(4), 1583-1589.
  • Ca, V. T., Asaeda, T., & Abu, E. M. (1998). Reductions in air conditioning energy caused by a nearby park. Energy and Buildings, 29(1), 83-92. https://doi.org/10.1016/S0378-7788(98)00032-2
  • Duman Yüksel, Ü., & Yılmaz, O. (2008). Ankara Kentinde Kentsel Isı Adası Etkisinin Yaz Aylarında Uzaktan Algılama ve Meteorolojik Gözlemlere Dayalı Olarak Saptanması ve Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(4), 937-952.
  • Gaitani, N., Mihalakakou, G., & Santamouris, M. (2007). On the use of bioclimatic architecture principles in order to improve thermal comfort conditions in outdoor spaces. Building and Environment, 42(1), 317-324. https://doi.org/10.1016/j.buildenv.2005.08.018
  • Givoni, B. (1998). Climate considerations in building and urban design. Van Nostrand Reinhold.
  • Gökalp, D. D., & Yazgan, M. E. (2013). Kentsel Tasarımda Kent Ekolojisi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 6(1), 28-31.
  • Karatasou, S., Santamouris, M., & Vasillos, G. (2006). Urban Building Climatolology. İçinde M. Santamouris (Ed.), Environmental design of urban buildings: An integrated approach (ss. 95-119). Earthscan.
  • Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğü. https://cbs.kayseri.bel.tr adresinden 06/03/2022 tarihinde alınmıştır.
  • Kim, S. W., & Brown, R. D. (2021a). Urban heat island (UHI) intensity and magnitude estimations: A systematic literature review. Science of The Total Environment, 779, 146389. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2021.146389
  • Kim, S. W., & Brown, R. D. (2021b). Urban heat island (UHI) variations within a city boundary: A systematic literature review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 148, 111256. https://doi.org/10.1016/j.rser.2021.111256
  • Korkut, A., Kiper, T., & Üstün Topal, T. (2017). Kentsel Peyzaj Tasarımda Ekolojik Yaklaşımlar. Artium, 5(1), 14-26.
  • Myrup, L. O. (1969). A Numerical Model of the Urban Heat Island. Journal of Applied Meteorology, 8, 908-918.
  • Oke, T. R. (1982). The Energetic Basis of the Urban Heat Island. Quartely Journal of the Royal Meteorological Society, 108(55), 1-24.
  • Oke, T. R. (1987). Boundary layer climates (2nd ed). Methuen.
  • Okumuş, G. (2017). A Geographical Information System Based Urban Sustainability Evaluation Model Proposal In Neighbourhood Scale. Journal of Planning. https://doi.org/10.14744/planlama.2017.62207
  • Peng, W., Wang, R., Duan, J., Gao, W., & Fan, Z. (2022). Surface and canopy urban heat islands: Does urban morphology result in the spatiotemporal differences? Urban Climate, 42, 101136. https://doi.org/10.1016/j.uclim.2022.101136
  • Tokatlı, S. (2021). Yeşil Cephe Uygulamalarında Farklı Meslek Mensuplarının Bakış Ve Tercihlerinin Değerlendirilmesi. PEYZAJ - Eğitim, Bilim, Kültür ve Sanat Dergisi, 3(1), 28-42.
  • Türkeş, M. (2010). Klimatoloji ve Meteoroloji. Kriter Yayınevi.
  • Walikewitz, N., Jänicke, B., Langner, M., Meier, F., & Endlicher, W. (2015). The difference between the mean radiant temperature and the air temperature within indoor environments: A case study during summer conditions. Building and Environment, 84, 151-161. https://doi.org/10.1016/j.buildenv.2014.11.004
  • Yilmaz, S., Koç, A., Mutlu, E., & Yildiz, N. D. (2016). Integration of Thermal Comfort Information with Spatial Modelling in Erzurum City Center. Procedia Engineering, 169, 80-87. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2016.10.010
  • Yu, C., & Hien, W. N. (2006). Thermal benefits of city parks. Energy and Buildings, 38(2), 105-120. https://doi.org/10.1016/j.enbuild.2005.04.003
  • Zhao, L., Lee, X., Smith, R. B., & Oleson, K. (2014). Strong contributions of local background climate to urban heat islands. Nature, 511(7508), 216-219. https://doi.org/10.1038/nature13462

Microclimatic Anayysis of City Pieces with Different Characters: Case of Kayseri

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 94 - 100, 31.08.2022
https://doi.org/10.51664/artium.1125322

Öz

As a result of rapid population growth in today's cities, the number of residences and impermeable surfaces are also increasing. In parallel with this situation in cities, the formation of urban heat islands (UHI), which can be considered among the most prominent triggers of global warming, has emerged. UHI analysis and analyzes for climate-balanced urban design such as reducing the effects on the city and improving the bioclimatic comfort situation have an important place among the research topics. In this context, in the study, floor heights, amount of green area, amount and type of impermeable surfaces etc. microclimatic detailed analyzes of urban parts with different characteristics have been taken into focus. The study was carried out in the city of Kayseri. Three different city parts of the same size in Yeniköy, Alpaslan and Erenköy Neighborhoods within the city limits were determined as the study area. The current conditions of these areas were simulated with ENVI-met software. As a result of the simulations, air temperature, relative humidity, wind speed and average radiant temperature (MRT) maps were produced. As a result of the study, it was determined that the heat stress increased and the bioclimatic comfort level decreased, especially in areas where impermeable surfaces, more green areas, and high-rise buildings are dense. Relative humidity values showed a change inversely proportional to the air temperature. It has been determined that the wind speed reaches high rates in open areas and decreases in areas where the structure or vegetation is intense. It was concluded that in the areas where the plants are located, the radiant temperatures decrease pointwise and are higher in the other areas.

Kaynakça

  • Akyürek, Ö. (2020). Termal Uzaktan Algılama Görüntüleri İle Yüzey Sıcaklıklarının Belirlenmesi: Kocaeli Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 377-390. https://doi.org/10.21324/dacd.667594
  • Aytaç Gülten, A., & Aksoy, U. T. (2011). Kentsel Bir Alanda Isı Dağılımının Termal Görüntüleme Yöntemiyle İncelenmesi. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(4), 1583-1589.
  • Ca, V. T., Asaeda, T., & Abu, E. M. (1998). Reductions in air conditioning energy caused by a nearby park. Energy and Buildings, 29(1), 83-92. https://doi.org/10.1016/S0378-7788(98)00032-2
  • Duman Yüksel, Ü., & Yılmaz, O. (2008). Ankara Kentinde Kentsel Isı Adası Etkisinin Yaz Aylarında Uzaktan Algılama ve Meteorolojik Gözlemlere Dayalı Olarak Saptanması ve Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(4), 937-952.
  • Gaitani, N., Mihalakakou, G., & Santamouris, M. (2007). On the use of bioclimatic architecture principles in order to improve thermal comfort conditions in outdoor spaces. Building and Environment, 42(1), 317-324. https://doi.org/10.1016/j.buildenv.2005.08.018
  • Givoni, B. (1998). Climate considerations in building and urban design. Van Nostrand Reinhold.
  • Gökalp, D. D., & Yazgan, M. E. (2013). Kentsel Tasarımda Kent Ekolojisi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 6(1), 28-31.
  • Karatasou, S., Santamouris, M., & Vasillos, G. (2006). Urban Building Climatolology. İçinde M. Santamouris (Ed.), Environmental design of urban buildings: An integrated approach (ss. 95-119). Earthscan.
  • Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğü. https://cbs.kayseri.bel.tr adresinden 06/03/2022 tarihinde alınmıştır.
  • Kim, S. W., & Brown, R. D. (2021a). Urban heat island (UHI) intensity and magnitude estimations: A systematic literature review. Science of The Total Environment, 779, 146389. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2021.146389
  • Kim, S. W., & Brown, R. D. (2021b). Urban heat island (UHI) variations within a city boundary: A systematic literature review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 148, 111256. https://doi.org/10.1016/j.rser.2021.111256
  • Korkut, A., Kiper, T., & Üstün Topal, T. (2017). Kentsel Peyzaj Tasarımda Ekolojik Yaklaşımlar. Artium, 5(1), 14-26.
  • Myrup, L. O. (1969). A Numerical Model of the Urban Heat Island. Journal of Applied Meteorology, 8, 908-918.
  • Oke, T. R. (1982). The Energetic Basis of the Urban Heat Island. Quartely Journal of the Royal Meteorological Society, 108(55), 1-24.
  • Oke, T. R. (1987). Boundary layer climates (2nd ed). Methuen.
  • Okumuş, G. (2017). A Geographical Information System Based Urban Sustainability Evaluation Model Proposal In Neighbourhood Scale. Journal of Planning. https://doi.org/10.14744/planlama.2017.62207
  • Peng, W., Wang, R., Duan, J., Gao, W., & Fan, Z. (2022). Surface and canopy urban heat islands: Does urban morphology result in the spatiotemporal differences? Urban Climate, 42, 101136. https://doi.org/10.1016/j.uclim.2022.101136
  • Tokatlı, S. (2021). Yeşil Cephe Uygulamalarında Farklı Meslek Mensuplarının Bakış Ve Tercihlerinin Değerlendirilmesi. PEYZAJ - Eğitim, Bilim, Kültür ve Sanat Dergisi, 3(1), 28-42.
  • Türkeş, M. (2010). Klimatoloji ve Meteoroloji. Kriter Yayınevi.
  • Walikewitz, N., Jänicke, B., Langner, M., Meier, F., & Endlicher, W. (2015). The difference between the mean radiant temperature and the air temperature within indoor environments: A case study during summer conditions. Building and Environment, 84, 151-161. https://doi.org/10.1016/j.buildenv.2014.11.004
  • Yilmaz, S., Koç, A., Mutlu, E., & Yildiz, N. D. (2016). Integration of Thermal Comfort Information with Spatial Modelling in Erzurum City Center. Procedia Engineering, 169, 80-87. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2016.10.010
  • Yu, C., & Hien, W. N. (2006). Thermal benefits of city parks. Energy and Buildings, 38(2), 105-120. https://doi.org/10.1016/j.enbuild.2005.04.003
  • Zhao, L., Lee, X., Smith, R. B., & Oleson, K. (2014). Strong contributions of local background climate to urban heat islands. Nature, 511(7508), 216-219. https://doi.org/10.1038/nature13462
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mimarlık
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Murat Yücekaya 0000-0003-2072-712X

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2022
Kabul Tarihi 29 Haziran 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022Cilt: 10 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Yücekaya, M. (2022). Farklı Karakterdeki Kent Parçalarının Mikroklimatik Analizi; Kayseri Örneği. Artium, 10(2), 94-100. https://doi.org/10.51664/artium.1125322

Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University

Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0). 

28842https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/