Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yeniden İşlevlendirilen Geleneksel Bir Konut; Kula Zeynep Onbaşı Evi

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 87 - 101, 31.08.2023
https://doi.org/10.51664/artium.1214554

Öz

Tarihi ve kültürel miras kapsamındaki yapıların geleceğe aktarılması; barındırdıkları işlevlerin sürekliliğinin sağlanmasıyla ya da yapılara yeni işlevler verilerek kullanılmalarıyla mümkün kılınmaktadır. Özgün işlevlerini sürdüren yapıların günün konfor koşullarına uyum sağlar hale getirilmesi ve yeni işlev verilen yapıların da işlevin gerektirdiği yapısal düzenlemeleri içermesi, tarihi yapılarımızın sürekliliğini sağlarken gelecek nesillere aktarılmasına yardımcı olmaktadır. Günümüzde değişen aile yaşamına ve mekânsal isteklere cevap veremeyen geleneksel konutlar çoğunlukla yeni işlev verilerek kullanılmaktadır. Amacı; “yeniden işlevlendirmenin sağladığı yararlara ve neden olabileceği olumsuzluklara değinmek” olan bu çalışma, Kula kent merkezinde ve kentsel sit alanı içerisinde bulunan Zeynep Onbaşı Evi bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmanın konusunu oluşturan bu geleneksel konut günümüzde butik otel olarak kullanılmaktadır. Bu kapsamda, Zeynep Onbaşı Evi’ne yönelik genel bir tanımlama yapılmış, ardından yapının mimari özellikleri anlatılmıştır. Daha sonra konuta verilen yeni işlevin olumlu ve olumsuz yönleri analiz edilerek yeni işlevin değerlendirmesi yapılmıştır. Buna göre yeniden işlevlendirme projesinin kabul edilebilir olumsuzlukları olmasına rağmen genel olarak başarılı olduğu sonucuna varılmıştır.

Kaynakça

  • Ahunbay, Z. (2009). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon (7th ed.). Yem Yayınları.
  • Ahunbay, Z. (2013). 2013’ün tartışmalı yeniden kullanım ve ihyaları. TMMOB Mimarlık Dergisi, Dosya (374): 49-53. http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=388&RecID=3322
  • Bahar, Z., and Kurak Açıcı, F. (2021). Tarihi Yapıların Yeniden İşlevlendirilmesi: Kayseri Lisesi. Artium, 9(2), 68–78. doi: 10.51664/artium.880347 http://artium.hku.edu.tr/tr/download/article-file/1577534
  • Bozer, R. (1988). Kula Evleri. Kültür Bakanlığı Yayınları:892, Ankara.
  • Çakır Kıasıf, G. (2018). Toplumsal İnanç ve Düşünce Sisteminin Geleneksel Konut Mimarisindeki İzdüşümleri: Geleneksel Japon Evi Örneği. In Kaya, L. G., Dönmez, Ş. A. & Abbasov, N. (Eds.), Mimarlık, Planlama Ve Tasarım Alanında Yenilikçi Yaklaşımlar (1st ed., pp. 67-83). Gece Akademi. https://www.gecekitapligi.com/Webkontrol/uploads/Fck/Mimarlik.pdf
  • Engin, E. H. (2009). Tarihi Yapıların Yeniden Kullanımında İç Mekâna Etkilerin İncelenmesi İçin Bir Yöntem Önerisi; İstanbul Endüstri Yapıları Örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Eraybat, F. G. (2011). Tarihi Konaklama Yapılarının Doğuşu, Gelişimi ve Günümüzde Çağdaş İşlevle Değerlendirilmesi: Edirne Rüstempaşa Kervansarayı Örneği, Edirne. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
  • Gazi, A., and Boduroğlu, E. (2015). İşlev Değişikliğinin Tarihi Yapılar Üzerine Etkileri “Alsancak Levanten Evleri Örneği”. Megaron, 10(1), 57-69. doi: 10.5505/MEGARON.2015.86570 https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON_10_1_57_69.pdf
  • Genç, S. and Karadayı Yenice, T. (2022). Artuklu’da 19. Yüzyıldan Günümüze Cumbalı Bir Yapı: Ferit Koç Evi Restorasyon Önerisi. ARTS: Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi, 7, 105-127
  • İnan, Z. (2013). İşlevini Yitirmiş Tarihi Yapıların Büro Yapılarına Dönüştürülmesindeki Mekânsal Sorunlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul. Manisa Büyükşehir Belediyesi Tarihi Sosyal ve Kültürel Projeler Şube Müdürlüğü.
  • Özgüven, S. (1994). Tarih-Kültür Varlıkları, Eski Yapıların Korunması, Yeniden Kullanımı ve Turizm Açısından Önemi, Özgün Bir Örnek Soğukçeşme Sokağı ve Evleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
  • Öztürk, G. B., Sayıl Onaran, B. and Hersek, C. M. (2022). Yeniden İşlevlendirme Kapsamında Tarihi Merinos İstasyonu. Sanat ve Tasarım Dergisi, (29), 247-263. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/70782/1137941
  • Plevoets, B., and Van Cleempoel, K. (2011, September). Adaptive reuse as a strategy towards conservation of cultural heritage: a literature review (Conference session). Proceedings Structural Studies, Repairs and Maintenance of Heritage Architecture XI, Chianciano Terme, Italy.
  • Şekerci, Y., and Akıner, İ. (2021). Endüstriyel-Kültürel Mirasın Değerlendirilmesi: Almanya Zollverein Maden Ocağı Kompleksi Örneği. Planlama, 31(2), 151-163. doi: 10.14744/planlama.2021.03274 https://jag.journalagent.com/planlama/pdfs/PLAN_31_2_151_163.pdf
  • Sevgi, S., and Eskici, B. (2020). Ankara Çengel Han’ın Müze Olarak Yeniden Kullanımının Koruma Yaklaşımları Bakımından Değerlendirilmesi. Sanat ve Tasarım Dergisi, (25), 275-303. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/54845/750898
  • Süphanoğlu, Y. B., Güneş, E. and Çelik Başok, G. (2022). El Aman Kervansarayı’nın Yeniden İşlevlendirme Açısından Değerlendirilmesi ve Tasarım Önerileri. Online Journal of Art and Design, 10(3), 79-102. http://www.adjournal.net/articles/103/1036.pdf
  • Tangülü, K., and Yıldız, N. (2021). Harput Cimşit Bey Hamamı’nın Yeniden İşlevlendirme Ölçütleri Bağlamında Değerlendirilmesi. International Journal of Innovative Engineering Applications, 5(2), 195-204. doi: 10.46460/ijiea.957834 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1844316
  • Tapan, M. (2007). Soru ve Cevaplarla Koruma. 1. Basım, İstanbul: TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yayını.
  • Tekeli, İ. (1989). Kentsel Korumada Değişik Yaklaşımlar Üzerine Düşünceler. Türkiye II. Dünya Şehircilik Günü Kollogyumu, Ankara.
  • Yaldız, E., & Asatekin, N. G. (2016). Anıtsal Yapıların Kullanım Sürecinde Değerlendirilmesine Yönelik Bir Model Önerisi. METU JFA, 2016/2(33:2), 161 - 182. doi: 10.4305/METU.JFA.2016.2.13 http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2016213.pdf
  • Yıldız, N. (2020). Geleneksel Konutta Yeniden Kullanım Kavramının Mekânsal Açıdan İncelenmesi: Zeynep Onbaşı Evi. Online Journal of Art and Design, 8(4), 175 – 187. http://www.adjournal.net/articles/84/849.pdf

A Refunctional Traditional Housing; Kula Zeynep Onbaşı House

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 87 - 101, 31.08.2023
https://doi.org/10.51664/artium.1214554

Öz

By maintaining their current functions or by providing them with new ones and utilizing them, historical and cultural heritage buildings can be transferred to the future. While maintaining the continuity of our historical structures, it is crucial to ensure that the buildings that continue to serve their original purposes adapt to the comfort levels of the time and that the structures that have been given new purposes include the structural arrangements required by the function. Traditional homes are now largely employed for new purposes because they can no longer accommodate changing family dynamics and spatial requirements. This study, whose objective is "to address the benefits of refunctioning and the adverse consequences it may create," has been assessed in relation to Zeynep Onbaşı House, which is situated in the heart of Kula's city and within an urban protected area. The traditional home that is the focus of the study is currently a boutique hotel. In this context, a broad description of Zeynep Onbaşı's house was given before an explanation of the building's architectural elements. Later, the new role assigned to the house was examined after the good and bad aspects of the new function were analyzed. In light of this, it was determined that the refunctioning project, despite having tolerable drawbacks, was largely effective.

Kaynakça

  • Ahunbay, Z. (2009). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon (7th ed.). Yem Yayınları.
  • Ahunbay, Z. (2013). 2013’ün tartışmalı yeniden kullanım ve ihyaları. TMMOB Mimarlık Dergisi, Dosya (374): 49-53. http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=388&RecID=3322
  • Bahar, Z., and Kurak Açıcı, F. (2021). Tarihi Yapıların Yeniden İşlevlendirilmesi: Kayseri Lisesi. Artium, 9(2), 68–78. doi: 10.51664/artium.880347 http://artium.hku.edu.tr/tr/download/article-file/1577534
  • Bozer, R. (1988). Kula Evleri. Kültür Bakanlığı Yayınları:892, Ankara.
  • Çakır Kıasıf, G. (2018). Toplumsal İnanç ve Düşünce Sisteminin Geleneksel Konut Mimarisindeki İzdüşümleri: Geleneksel Japon Evi Örneği. In Kaya, L. G., Dönmez, Ş. A. & Abbasov, N. (Eds.), Mimarlık, Planlama Ve Tasarım Alanında Yenilikçi Yaklaşımlar (1st ed., pp. 67-83). Gece Akademi. https://www.gecekitapligi.com/Webkontrol/uploads/Fck/Mimarlik.pdf
  • Engin, E. H. (2009). Tarihi Yapıların Yeniden Kullanımında İç Mekâna Etkilerin İncelenmesi İçin Bir Yöntem Önerisi; İstanbul Endüstri Yapıları Örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Eraybat, F. G. (2011). Tarihi Konaklama Yapılarının Doğuşu, Gelişimi ve Günümüzde Çağdaş İşlevle Değerlendirilmesi: Edirne Rüstempaşa Kervansarayı Örneği, Edirne. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
  • Gazi, A., and Boduroğlu, E. (2015). İşlev Değişikliğinin Tarihi Yapılar Üzerine Etkileri “Alsancak Levanten Evleri Örneği”. Megaron, 10(1), 57-69. doi: 10.5505/MEGARON.2015.86570 https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON_10_1_57_69.pdf
  • Genç, S. and Karadayı Yenice, T. (2022). Artuklu’da 19. Yüzyıldan Günümüze Cumbalı Bir Yapı: Ferit Koç Evi Restorasyon Önerisi. ARTS: Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi, 7, 105-127
  • İnan, Z. (2013). İşlevini Yitirmiş Tarihi Yapıların Büro Yapılarına Dönüştürülmesindeki Mekânsal Sorunlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul. Manisa Büyükşehir Belediyesi Tarihi Sosyal ve Kültürel Projeler Şube Müdürlüğü.
  • Özgüven, S. (1994). Tarih-Kültür Varlıkları, Eski Yapıların Korunması, Yeniden Kullanımı ve Turizm Açısından Önemi, Özgün Bir Örnek Soğukçeşme Sokağı ve Evleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
  • Öztürk, G. B., Sayıl Onaran, B. and Hersek, C. M. (2022). Yeniden İşlevlendirme Kapsamında Tarihi Merinos İstasyonu. Sanat ve Tasarım Dergisi, (29), 247-263. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/70782/1137941
  • Plevoets, B., and Van Cleempoel, K. (2011, September). Adaptive reuse as a strategy towards conservation of cultural heritage: a literature review (Conference session). Proceedings Structural Studies, Repairs and Maintenance of Heritage Architecture XI, Chianciano Terme, Italy.
  • Şekerci, Y., and Akıner, İ. (2021). Endüstriyel-Kültürel Mirasın Değerlendirilmesi: Almanya Zollverein Maden Ocağı Kompleksi Örneği. Planlama, 31(2), 151-163. doi: 10.14744/planlama.2021.03274 https://jag.journalagent.com/planlama/pdfs/PLAN_31_2_151_163.pdf
  • Sevgi, S., and Eskici, B. (2020). Ankara Çengel Han’ın Müze Olarak Yeniden Kullanımının Koruma Yaklaşımları Bakımından Değerlendirilmesi. Sanat ve Tasarım Dergisi, (25), 275-303. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/54845/750898
  • Süphanoğlu, Y. B., Güneş, E. and Çelik Başok, G. (2022). El Aman Kervansarayı’nın Yeniden İşlevlendirme Açısından Değerlendirilmesi ve Tasarım Önerileri. Online Journal of Art and Design, 10(3), 79-102. http://www.adjournal.net/articles/103/1036.pdf
  • Tangülü, K., and Yıldız, N. (2021). Harput Cimşit Bey Hamamı’nın Yeniden İşlevlendirme Ölçütleri Bağlamında Değerlendirilmesi. International Journal of Innovative Engineering Applications, 5(2), 195-204. doi: 10.46460/ijiea.957834 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1844316
  • Tapan, M. (2007). Soru ve Cevaplarla Koruma. 1. Basım, İstanbul: TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yayını.
  • Tekeli, İ. (1989). Kentsel Korumada Değişik Yaklaşımlar Üzerine Düşünceler. Türkiye II. Dünya Şehircilik Günü Kollogyumu, Ankara.
  • Yaldız, E., & Asatekin, N. G. (2016). Anıtsal Yapıların Kullanım Sürecinde Değerlendirilmesine Yönelik Bir Model Önerisi. METU JFA, 2016/2(33:2), 161 - 182. doi: 10.4305/METU.JFA.2016.2.13 http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2016213.pdf
  • Yıldız, N. (2020). Geleneksel Konutta Yeniden Kullanım Kavramının Mekânsal Açıdan İncelenmesi: Zeynep Onbaşı Evi. Online Journal of Art and Design, 8(4), 175 – 187. http://www.adjournal.net/articles/84/849.pdf
Toplam 21 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Mimarlık
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Neslihan Yıldız 0000-0002-4674-2750

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2023
Kabul Tarihi 24 Nisan 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023Cilt: 11 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Yıldız, N. (2023). A Refunctional Traditional Housing; Kula Zeynep Onbaşı House. Artium, 11(2), 87-101. https://doi.org/10.51664/artium.1214554

Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University

Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0). 

28842https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/