Evaluation of University Campuses That Diffusive Settlement Plan Based on Sustainable Design Criteria
Öz
This study focuses on examining the multifaceted nature and various impacts of university campuses from spatial, social, ecological, and functional perspectives, with a specific emphasis on sustainable design criteria. The analysis include Fırat, Çukurova and Hacettepe University campuses. The aim of the study ise revealing similarities at the macro scale and design differences at the micro scale of these campuses. The methodology of the study consists of four stages: (1) determining sustainable design criteria through literature review and expert opinions; (2) collecting data through survey; (3) conducting quantitative and qualitative evaluations based on expert opinions; and (4) developing recommendations based on the findings. In this context, campuses were evaluated under 6 main headings, including site planning, transportation and accessibility, structural landscape, plantal landscape, water-waste and energy management, and spatial design and spatial perception, with a total of 24 questions, guided by expert opinions and data. The results indicate, high performance in site planning and land use for all three campuses. However, the results highlight the need to focus on energy efficiency, water management, and waste disposal. Sustainable transportation and accessibility policies for campuses were identified as a priority in the ranking. This study contributes a unique perspective to sustainable university campuses, addressing gaps in the literature and providing a significant foundation for future studies.
Anahtar Kelimeler
sustainable design university campuses settlement system diffusive settlement plan
Kaynakça
- Aklanoğlu, F. (2009). Geleneksel yerleşmelerin sürdürülebilirliği ve ekolojik tasarım: Konya-Sille örneği. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- A.Ü. (2023). Gürültü kirliliği. Açık ders notları, Ankara Üniversitesi. http://www.acikders.ankara.edu.tr. Erişim tarihi: 07.10.2023.
- Acar, E., Dağ, M. ve Ardıçoğlu, R. (2022), Konut alanlarında kentsel tasarımın Mardı̇n’dekı̇ eskı̇ ve yenı̇ konut dokusu üzerı̇nden karşılaştırılması. ArtGRID-Journal of Architecture, Engineering & Fine Arts, 4(1), 85-108.
- Açıkay S. H. (2015). Kent içi üniversite kampüslerinin ekolojik tasarım ilkeleri kapsamında irdelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İTÜ.Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Akyıldız, N. A. (2017). Avrupa Birliği ve Türkiye’de Engelli Politikaları. Grafiker Yayınevi.
- Akyıldız, N. A. (2023). Spatial arrangements supporting active ageing in the axis of theories of ageing. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(60), 441-470.
- Ç.Ü. (2023). Çukurova Üniversitesi. https://www.cu.edu.tr/ Erişim tarihi: 24.11.2023
- Çelik, D. ve Yazgan, M.E. (2007). Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi. Cilt:9, Sayı:11, s.3, Bartın.
- Çevre ve Orman Bakanlığı. (2010). Çevresel gürültünün değerlendirilmesi ve yönetimi yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/06/20100604-5.htm.
- Erkman, U. (1990). Büyüme ve gelişme açısından üniversite kampüslerinde planlama ve tasarım sorunları. İT.Ü. Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi.
- F.Ü. Stratejik Plan. (2013). Fırat Üniversitesi stratejik plan. https://stratejidb.firat.edu.tr/subdomain_files/strateji.dab.firat.edu.tr. Erişim tarihi: 24.11.2023
- F.Ü. (2023). Fırat Üniversitesi. https://www.firat.edu.tr/tr Erişim tarihi: 11.10.2023
- Grava, S. (2003). Urban transportation system choices for communities. McGraw Hill Co. New York Green Metric. (2022). Guideline of Universitas Indonesia (UI) GreenMetric World University Ranking. Erişim: 18.12.2013. https://greenmetric.ui.ac.id/rankings/overall-rankings-2022
- Güllü G., Köksal M.A. ve Şengül H. (2012). Dünyada ve Türkiye’de sürdürülebilir kampüs uygulamaları. Kalkınmada Anahtar Verimlilik Dergisi, Üniversitelerde Verimlilik Çalışmaları Sayısı, ISSN: 13000-2414, Ankara, Türkiye, 284: 24-30.
- Gürbüz, R. ve Arıdağ, L. (2013). Sürdürülebilir peyzaj tasarımı için Asla ve Leed kriterlerinin karşılaştırılması. Beykent Üniversitesi Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 6(2) 2013, 77 – 92.
- H.Ü. (2023). Hacettepe Üniversitesi. https://www.hacettepe.edu.tr/ Erişim tarihi: 12. 09.2023 Kahvecioğlu, H. (1998). Mimarlıkta imaj: mekânsal imajın oluşumu ve yapısı üzerine bir model. Yayımlanmamış doktora tezi. İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Keniger, L.E.,Gaston, K.J., Irvine, K.N., ve Fuller, R.A. (2013). What are the benefits of interacting with nature? International Journal of Environmental Researchand Public Health, 10 (3), 913–35.
- Lynch, K. (1960). The image of the city. MIT Press, Cambridge MA
- Özdeş, G. (1962). Şehirciliğe Giriş ve Toplum Mikyası. İTÜ Matbaası, İstanbul.
- Sönmezler, K. (1995). Üniversiteler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Tolon, M.B. (2006). Üniversite kampusları dış mekân tasarım ilkeleri ve Ankara Üniversitesi Gölbaşı Kampüsü peyzaj tasarımı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Türeyen, M. (1999). Üniversite Yapıları. Dokuz Eylül Yayınları, İzmir.
- Ünal, M. ve Uslu, C. (2018). Evaluating and optimizing urban green spaces for compact urban areas: Cukurova district in Adana, Turkey. ISPRS International Journal of GeoInformation. 7(2),70, https://doi.org/10.3390/ijgi7020070
- UNEP. (2013). Greening Universities Toolkit: Transforming Universities into Green Campuses. http://www.unep.org/Training/docs/Greening_University_Toolk it.pdf
- Ünal Çilek, M. (2023). Xeriscaping as a water-saving landscape design: Arizona State University Tempe Campus context. GRID Architecture, Planning and Design Journal, 6(2), 672-698.
- Wirth, J.V. (2009). The function of socialwork. Journal of SocialWork, 9, 405-419.
- Yıldırım, M.K. (2015). Mustafa Kemal Üniversitesi Engelsiz Kampüs Projesi. Mustafa Kemal Üniversitesi, s.114
Yaygın Plan Tipli Üniversite Kampüslerinin Sürdürülebilir Tasarım Ölçütlerine Göre Değerlendirilmesi
Öz
Bu çalışma, üniversite kampüslerinin çok yönlü yapısını ve çeşitli etkilerini mekânsal, sosyal, ekolojik ve işlevsel açılardan inceleyerek, özellikle sürdürülebilir tasarım kriterlerine odaklanmaktadır. Fırat, Çukurova ve Hacettepe Üniversitesi kampüslerini içeren bu analiz, üst ölçekte benzerlikleri ve alt ölçekteki tasarım farklılıklarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın yöntemi (1) sürdürülebilir tasarım ölçütlerinin literatür taraması ve uzman görüşleri aracılığı ile belirlenmesi; (2) kampüslere ilişkin verilerin alan çalışması ile elde edilmesi; (3) nicel ve nitel değerlendirmelerin uzman görüşleri doğrultusunda yapılması ve (4) bulgular doğrultusunda önerilerin geliştirilmesi olmak üzere dört aşamadan oluşmaktadır. Bu doğrultuda yerleşim planı, ulaşım ve erişebilirlik, yapısal peyzaj, bitkisel peyzaj, su-atık ve enerji yönetimi ve mekansal tasarım/mekan algısı olmak üzere 6 ana başlık altında toplam 24 soru ile yerleşkeler uzman görüşleri ve veriler doğrultusunda değerlendirilmiştir. Sonuçlar, üç kampüsün de yerleşim planı ve arazi kullanımı konusunda üst düzeyde performans sergilediğini göstermiştir. Bununla birlikte sonuçlar, enerji, su verimliliği ve atık yönetimi alanlarına odaklanılması gerektiğini göstermektedir. Sıralamada ikinci sırada, kampüs yerleşkeleri için sürdürülebilir ulaşım ve erişim politikalarının geliştirilmesi öncelikli bir konu olarak belirlenmiştir. Bu çalışma, sürdürülebilir üniversite yerleşkelerine özgün bir perspektif sunarak, literatürdeki boşlukları doldurmak ve gelecekteki benzer çalışmalara önemli bir temel oluşturmak açısından önemli sonuçları içermektedir.
Anahtar Kelimeler
Sürdürülebilir tasarım üniversite kampüsleri yerleşke sistemi yaygın plan tipi
Kaynakça
- Aklanoğlu, F. (2009). Geleneksel yerleşmelerin sürdürülebilirliği ve ekolojik tasarım: Konya-Sille örneği. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- A.Ü. (2023). Gürültü kirliliği. Açık ders notları, Ankara Üniversitesi. http://www.acikders.ankara.edu.tr. Erişim tarihi: 07.10.2023.
- Acar, E., Dağ, M. ve Ardıçoğlu, R. (2022), Konut alanlarında kentsel tasarımın Mardı̇n’dekı̇ eskı̇ ve yenı̇ konut dokusu üzerı̇nden karşılaştırılması. ArtGRID-Journal of Architecture, Engineering & Fine Arts, 4(1), 85-108.
- Açıkay S. H. (2015). Kent içi üniversite kampüslerinin ekolojik tasarım ilkeleri kapsamında irdelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İTÜ.Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Akyıldız, N. A. (2017). Avrupa Birliği ve Türkiye’de Engelli Politikaları. Grafiker Yayınevi.
- Akyıldız, N. A. (2023). Spatial arrangements supporting active ageing in the axis of theories of ageing. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(60), 441-470.
- Ç.Ü. (2023). Çukurova Üniversitesi. https://www.cu.edu.tr/ Erişim tarihi: 24.11.2023
- Çelik, D. ve Yazgan, M.E. (2007). Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi. Cilt:9, Sayı:11, s.3, Bartın.
- Çevre ve Orman Bakanlığı. (2010). Çevresel gürültünün değerlendirilmesi ve yönetimi yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/06/20100604-5.htm.
- Erkman, U. (1990). Büyüme ve gelişme açısından üniversite kampüslerinde planlama ve tasarım sorunları. İT.Ü. Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi.
- F.Ü. Stratejik Plan. (2013). Fırat Üniversitesi stratejik plan. https://stratejidb.firat.edu.tr/subdomain_files/strateji.dab.firat.edu.tr. Erişim tarihi: 24.11.2023
- F.Ü. (2023). Fırat Üniversitesi. https://www.firat.edu.tr/tr Erişim tarihi: 11.10.2023
- Grava, S. (2003). Urban transportation system choices for communities. McGraw Hill Co. New York Green Metric. (2022). Guideline of Universitas Indonesia (UI) GreenMetric World University Ranking. Erişim: 18.12.2013. https://greenmetric.ui.ac.id/rankings/overall-rankings-2022
- Güllü G., Köksal M.A. ve Şengül H. (2012). Dünyada ve Türkiye’de sürdürülebilir kampüs uygulamaları. Kalkınmada Anahtar Verimlilik Dergisi, Üniversitelerde Verimlilik Çalışmaları Sayısı, ISSN: 13000-2414, Ankara, Türkiye, 284: 24-30.
- Gürbüz, R. ve Arıdağ, L. (2013). Sürdürülebilir peyzaj tasarımı için Asla ve Leed kriterlerinin karşılaştırılması. Beykent Üniversitesi Fen Ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 6(2) 2013, 77 – 92.
- H.Ü. (2023). Hacettepe Üniversitesi. https://www.hacettepe.edu.tr/ Erişim tarihi: 12. 09.2023 Kahvecioğlu, H. (1998). Mimarlıkta imaj: mekânsal imajın oluşumu ve yapısı üzerine bir model. Yayımlanmamış doktora tezi. İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Keniger, L.E.,Gaston, K.J., Irvine, K.N., ve Fuller, R.A. (2013). What are the benefits of interacting with nature? International Journal of Environmental Researchand Public Health, 10 (3), 913–35.
- Lynch, K. (1960). The image of the city. MIT Press, Cambridge MA
- Özdeş, G. (1962). Şehirciliğe Giriş ve Toplum Mikyası. İTÜ Matbaası, İstanbul.
- Sönmezler, K. (1995). Üniversiteler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Tolon, M.B. (2006). Üniversite kampusları dış mekân tasarım ilkeleri ve Ankara Üniversitesi Gölbaşı Kampüsü peyzaj tasarımı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Türeyen, M. (1999). Üniversite Yapıları. Dokuz Eylül Yayınları, İzmir.
- Ünal, M. ve Uslu, C. (2018). Evaluating and optimizing urban green spaces for compact urban areas: Cukurova district in Adana, Turkey. ISPRS International Journal of GeoInformation. 7(2),70, https://doi.org/10.3390/ijgi7020070
- UNEP. (2013). Greening Universities Toolkit: Transforming Universities into Green Campuses. http://www.unep.org/Training/docs/Greening_University_Toolk it.pdf
- Ünal Çilek, M. (2023). Xeriscaping as a water-saving landscape design: Arizona State University Tempe Campus context. GRID Architecture, Planning and Design Journal, 6(2), 672-698.
- Wirth, J.V. (2009). The function of socialwork. Journal of SocialWork, 9, 405-419.
- Yıldırım, M.K. (2015). Mustafa Kemal Üniversitesi Engelsiz Kampüs Projesi. Mustafa Kemal Üniversitesi, s.114
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Peyzaj Tasarımı, Peyzaj Mimarlığı (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Şubat 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 20 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 23 Ocak 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 12 Sayı: 1 |
Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University
Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/