Toplum yalnızca
sağlıklı bireylerden oluşmamaktadır. Toplumda yaşayan sağlıklı bireyler ise
ömürlerinin bir bölümünü özel gereksinimlerle geçirmek zorunda kalabilmektedir.
Bireyler için tam ve fiziksel yeterlilik geçici bir durumdur.
Ancak tasarımcılar gerek ürünlerin gerekse de
mekanın tasarımında kullanıcı olarak genelde ortalama, sağlıklı insanı dikkate
alma almakta, var olan tasarım prensipleri ise ortalama fizyolojik yapılara
sahip ve herhangi bir hareket kısıtlılığı bulunmayan kullanıcılar dikkate
alınarak oluşturulmaktadır.
Bu soruna çözüm olarak
ortaya çıkmış olan “Evrensel Tasarım” kavramı engellileri de içine alan tüm
insan kitlelerine yönelik olarak herkesin eşit erişebileceği ve eşit şartlarda
kullanabileceği mekân, ürün, çevre ve donatımın tasarımı doğrultusunda ortaya
çıkmış bir tasarım anlayışıdır. Bu tasarım yaklaşımı ürün tasarımından,
fiziksel çevrenin tasarımı ile ilgilen mimarlığa, peyzaj düzenlemelerine, kentsel tasarıma, çevre kontrolü sağlayan
basit sistemlerden, karmaşık bilgi teknolojilerine kadar değişen ölçekleri
kapsayabilmektedir.
Evrensel Tasarım
kavramı doğrultusunda kent içindeki fiziksel çevrenin herkes için erişilebilir
ve okunaklı kılınması, kent mekanın engelsiz mekanlar olarak düzenlenmesi
kentlerin herkes için daha yaşanabilir kılınmasının bir gereğidir. Bu nedenle
fiziksel çevrenin tasarımı ile ilgilenen diğer tasarım disiplinleri yanında
Peyzaj Mimarlığı / Kentsel Peyzaj uygulamaları ile kent mekanının herkes için
eşit ve engelsiz kullanmalarını sağlayacak biçimde, kullanışlı, okunaklı,
erişilebilir bir düzenlemeler gerçekleştirmek kentsel yaşam kalitesinin
yükseltilmesi açısından önem taşımaktadır.
Bu çalışmada ilk olarak
evrensel tasarım kavramı açıklanmış, ardından kentsel peyzaj ile ilgili
düzenleme örnekleri evrensel tasarım kavramının ilkeleri doğrultusunda
irdelenmiştir.
Journal Section | Articles |
---|---|
Authors | |
Publication Date | August 31, 2017 |
Acceptance Date | September 3, 2017 |
Published in Issue | Year 2017Volume: 5 Issue: 2 |
Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University
Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/