Öz
Amaç ve kapsam: Türkiye’de binlerce can kaybına yol açan pek çok deprem yaşanmıştır. Bunlardan birisi olan 6 Şubat Pazarcık depremi çok miktarda can ve mal kaybına neden olmuştur. Doğu Anadolu fay hattı üzerinde oluşan bu depremler başta deprem odak noktasının yer aldığı şehirler olmak üzere, Osmaniye’de büyük kayıplara yol açmıştır. Afad İl Müdürlüğünden alınan veriler doğrultusunda; kentte toplam 9011 adet konut ağır hasarlı, 531 adet acil yıkılacak konut ve 679 adet yıkılmış konut bulunmaktadır. Deprem sonrası normalleşme aşamasında ilk olarak çözümlenmesi gereken konu barınma problemidir. Çalışmada; inşaatına başlanan konutların yer seçimi, projelendirilmesi ve bunların yörenin sosyo-ekonomik, kültürel yapısıyla ilgili yönleri incelenmeye çalışılmıştır. Methodoloji: Çalışmada gözlem, fotoğraflama, anket ve görüşme teknikleri kullanılmıştır. Osmaniye’de meydana gelen yıkımlar için Toprakkale ilçesinde inşaatına başlanan deprem konutları ve Hasanbeyli ilçesinde yapımı devam eden afet konutları için 280 soruluk anket uygulanmıştır. Sorular SPSS veri programında değerlendirilmiştir. Araştırma Sınırlamaları: Araştırma Osmaniye Toprakkale ve Hasanbeyli’de yapımı devam eden afet konutlarıyla sınırlandırılmıştır. Bulgular: Farklı demografik verilere sahip iki farklı alan üzerinde yapılan çalışmada sorunların ortak, ihtiyaçların farklı olduğu tespit edilmiştir. Yapılan anketlerle her iki bölgedeki katılımcıların yeni yerleşim yerinden memnun olmadıkları, konutları genel olarak iyi, orta başlığında değerlendirdikleri ancak konutların bölgesel ihtiyaçları karşılamadığı tespit edilmiştir. Çıkarımlar: Depremzedelere afet konutu üretim süreci yalnızca barınma probleminin çözümü olarak görülmemeli, toplumsal, sosyo-kültürel ihtiyaçların tümüne cevap veren bir fiziksel çevre oluşturma süreci olarak ele alınmalıdır. Sonuçlar: Önceden tasarlanmış olan tip projeleri her afet bölgesinde uygulamak yerine, bölgeye özgü çözümler öngörülmelidir. Deprem sonrası kalıcı konut tasarımına kullanıcı ve paydaşların dâhil edilmesi başarı düzeyini arttıracaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altınışık, C. (2007). Adapazarı kalıcı deprem konut alanlarının peyzaj tasarımı açısından irdelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- CSB (2023). https://yapiisleri.csb.gov.tr/ornek-afet-konutlari-projeleri-i-99167 [Erişim: 6.10.2023].
- Erginöz, E. B., Ünlü, A. (2006). Afet konutlarında tasarım değerlendirmesi, Afyon-Dinar örneği. İtü Dergisi Mimarlık, Planlama, Tasarım, 5(2), 37-50.
- Gök, Y., Zaman, S., Altaş, N. T. (2007). Aşkale depremlerinden sonra inşa edilen konutların sosyo-ekonomik yönden incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 12(18), 111-133.
- Hasanbeyli Belediyesi (2023), Hasanbeyli Belediyesi İmar Müdürlüğü.
- İnan, S. (2008). Olası bir deprem sonrasında zararları azaltmak için uygulanacak afet planlarının etkinlik analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü.
- Johnson, C. (2002). What’s the big deal about temporary housing? Types of temporary accommodation after disasters: Example of the 1999 Turkish Earthquakes. Proceedings of the 2002 TIEMS Disaster Management Conference. May 14-17, 2002 University of Waterloo, 177-191.
- Johnson, C. (2007). Impacts of prefabricated temporary housing after disasters: 1999 earthquakes in Turkey. Habitat International, 36-52. DOI: 10.1016/j.habitatint.
- Karaduman, N. E. (2002). 1999 Doğu Marmara depremleri sonrası üretilen kalıcı konutların değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Kuz, E. N. (2021). Afet sonrası kalıcı konut uygulamalarına yönelik kullanıcı memnuniyeti araştırması: Çankırı-Merkez-İnandık Köyü örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Konya Teknik Üniversitesi, Konya.
- Limoncu, S. ve Bayülgen C. (2005). Türkiye’de afet sonrası yaşanan barınma sorunları, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakiltesi e-Dergi, 1(1), 18-27.
- Özaydın, Y. (2007). 2011 Van depremleri sonrası kalıcı afet konutlarındaki yaşam koşulları üzerine sosyolojik bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
- Quarantelli, E. L. (1995). Patterns of shelter and housing in US disaster, Disaster Prevention and Management, 4: 43-53.
- Şahin, C., Sipahioğlu, Ş., (2002). Doğal Afetler ve Türkiye. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık Turizm Sanayi Ticaret Ltd. Şti. (Ümit Ofset Matbaacılık): Ankara.
- Şengül, H. (2007). Afet yönetimi sistemi ve Marmara depremi sonrasında yaşanan sorunlar. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Tapan, M. (1975). Deprem sonrası konut üretimi. Mimarlık Dergisi, 13(8-9), 11-12.
- TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası fay üzerinde yaşayan illerimiz: Osmaniye raporu-10, (2021). Jeodergi, 22, 45-55. https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/bd05b91246b7809_ek.pdf?dergi=JEODERG%DD
- Yaygın, M. A. (2016). Kent dokusundaki mekânsal değişimin morfolojik boyutta incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Öz
Purpose and scope: There have been many earthquakes in Turkey that have caused thousands of deaths. The 6 February Pazarcık earthquake, one of them, caused a large amount of loss of life and property. These earthquakes on the Eastern Anatolia fault line caused great losses in Osmaniye, especially in the cities where the earthquake focal point is located. In line with the data obtained from Afad Provincial Directorate; there are a total of 9011 houses in the city with severe damage, 531 houses to be demolished urgently and 679 destroyed houses. The first issue to be solved in the normalization phase after the earthquake is the housing problem. In the study, it was tried to examine the location selection, project design and their aspects related to the socio-economic and cultural structure of the region. Methodology: Observation, photography, questionnaire and interview techniques were used in the study. For the demolitions in Osmaniye, a 280-question questionnaire was applied for the earthquake houses built in Toprakkale district and the disaster houses under construction in Hasanbeyli district. The questions were evaluated in the SPSS data program. Research Limitations: The research was limited to ongoing disaster housing in Osmaniye Toprakkale and Hasanbeyli. Findings: In the study conducted on two different areas with different demographic data, it was determined that the problems were common and the needs were different. With the surveys conducted, it was determined that the participants in both regions were not satisfied with the new settlement, evaluated the houses in general as good and medium, but the houses did not meet the regional needs. Conclusions: The disaster housing production process for earthquake victims should not only be seen as a solution to the housing problem, but also as a process of creating a physical environment that responds to all social and socio-cultural needs. Results: Instead of implementing pre-designed type projects in each disaster area, region-specific solutions should be envisaged. The inclusion of users and stakeholders in the permanent housing design after the earthquake will increase the level of success.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altınışık, C. (2007). Adapazarı kalıcı deprem konut alanlarının peyzaj tasarımı açısından irdelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- CSB (2023). https://yapiisleri.csb.gov.tr/ornek-afet-konutlari-projeleri-i-99167 [Erişim: 6.10.2023].
- Erginöz, E. B., Ünlü, A. (2006). Afet konutlarında tasarım değerlendirmesi, Afyon-Dinar örneği. İtü Dergisi Mimarlık, Planlama, Tasarım, 5(2), 37-50.
- Gök, Y., Zaman, S., Altaş, N. T. (2007). Aşkale depremlerinden sonra inşa edilen konutların sosyo-ekonomik yönden incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 12(18), 111-133.
- Hasanbeyli Belediyesi (2023), Hasanbeyli Belediyesi İmar Müdürlüğü.
- İnan, S. (2008). Olası bir deprem sonrasında zararları azaltmak için uygulanacak afet planlarının etkinlik analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü.
- Johnson, C. (2002). What’s the big deal about temporary housing? Types of temporary accommodation after disasters: Example of the 1999 Turkish Earthquakes. Proceedings of the 2002 TIEMS Disaster Management Conference. May 14-17, 2002 University of Waterloo, 177-191.
- Johnson, C. (2007). Impacts of prefabricated temporary housing after disasters: 1999 earthquakes in Turkey. Habitat International, 36-52. DOI: 10.1016/j.habitatint.
- Karaduman, N. E. (2002). 1999 Doğu Marmara depremleri sonrası üretilen kalıcı konutların değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Kuz, E. N. (2021). Afet sonrası kalıcı konut uygulamalarına yönelik kullanıcı memnuniyeti araştırması: Çankırı-Merkez-İnandık Köyü örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Konya Teknik Üniversitesi, Konya.
- Limoncu, S. ve Bayülgen C. (2005). Türkiye’de afet sonrası yaşanan barınma sorunları, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakiltesi e-Dergi, 1(1), 18-27.
- Özaydın, Y. (2007). 2011 Van depremleri sonrası kalıcı afet konutlarındaki yaşam koşulları üzerine sosyolojik bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
- Quarantelli, E. L. (1995). Patterns of shelter and housing in US disaster, Disaster Prevention and Management, 4: 43-53.
- Şahin, C., Sipahioğlu, Ş., (2002). Doğal Afetler ve Türkiye. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık Turizm Sanayi Ticaret Ltd. Şti. (Ümit Ofset Matbaacılık): Ankara.
- Şengül, H. (2007). Afet yönetimi sistemi ve Marmara depremi sonrasında yaşanan sorunlar. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Tapan, M. (1975). Deprem sonrası konut üretimi. Mimarlık Dergisi, 13(8-9), 11-12.
- TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası fay üzerinde yaşayan illerimiz: Osmaniye raporu-10, (2021). Jeodergi, 22, 45-55. https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/bd05b91246b7809_ek.pdf?dergi=JEODERG%DD
- Yaygın, M. A. (2016). Kent dokusundaki mekânsal değişimin morfolojik boyutta incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Şehir ve Bölge Planlama |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Şubat 2024 |
| Kabul Tarihi | 9 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 12 Sayı: 1 |
Artium is an OAJ supported by Hasan Kalyoncu University
Open access articles in Artium are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/